Friday, April 17, 2020

Discussion between Two Old Men


I would like to say that I am currently writing this blog while on retreat at my Dharma Centre in Pacific Grove, California. As you know, the outbreak of COVID-19 has forced many countries into lockdown, including the United States, and I have chosen to take advantage of this very good opportunity to go on a silent retreat. For me, meditation is more important than anything. As some of you also know, last year I did not have time to go on my annual retreat as I have done in previous years because I was very busy at the centre.
In this blog, I would like to tell a story which is a bit humorous, and also very true. It really happened! About one week ago, while I was taking breakfast in my kitchen, I received a telephone call. Normally, when people call my telephone, I am not always able to respond immediately because I am often occupied with Dharma activities at the centre and my own meditation practice. This is especially true during this time when I am on silent retreat. I only use my phone when necessary, such as contacting my Sangha for urgent needs or sending emails. When I receive phone calls, I am able to see who is calling from the number that shows up on the screen; usually, I already have the contact information of the caller and am able to see their name right away. 

During the retreat, though, I do accept phone calls from 8 elderly gentlemen who have become my friends. Their ages range from 72 to 93 years old and they live in different places such as Monterey, Santa Cruz, Carmel, and the Big Sur. Because they are unable to visit me at the Dharma Centre, some of them have asked me, "Khenpo, could you please call me once per week?" so I call them regularly and make sure that they're OK. I greet them with “Tashi Delek” and sometimes I teach them mantras. Some even want to learn how to meditate, so I teach them how to meditate over the phone. I also joke with them and make them laugh. One of the old men has a soft, raspy voice like my father; I really loved my father, and sometimes when I speak with these old men, I am reminded of my father and am brought to tears.

Some students and friends think that being a Dharma practitioner means wearing monks' robes, sitting on a special seat, having many attendants, or conducting rituals, initiations, and oral transmissions. While this is also Dharma, Dharma is not just these things. Some students who are well-intentioned tell me, "Rinpoche, some of the activities that you do are not your duty or responsibility; this is not the job of a Khenpo." As Geshe Langri Tangpa said in the second verse of Eight Verses of Training the Mind:

Whenever I am in the company of others,
I will regard myself as the lowest among all,
And from the depths of my heart
Cherish others as supreme.

Actually, Mahayana Buddhism, above all, is about love and compassion for all sentient beings. This does not only entail meditation or sitting in isolation; it also involves action with one’s own hands and one’s own words, that is your body and speech. Many people suffer from countless ailments physically, mentally, and materially. Mahayana Dharma practice puts the condition of others first and seeks to alleviate their suffering.

Day I

When I received a phone call this particular morning, I saw the name of a man who happens to be a student of mine. He is an older gentleman who lives in Seattle. He is a charming person, and is very funny and very endearing. He took refuge in me around 7 years ago, but hadn't called for almost one year. He doesn’t know much about Buddhism and has not been practicing for some time. When I saw his name, I answered, "Hello, my friend! Tashi Delek!" 

He responded, "Tashi Delek, good morning Khenpo..." 

He speaks slowly and sometimes stammers because of his age, but from the tone of his voice I could tell th-at he sounded a bit sad, so I asked him, “How are you? Are you OK my friend?" 

He then told me, “Khenpo, I’ve lost my business. I am so worried about my job. Please Khenpo, pray for me, please." 

As I have said, now that this frightening pandemic is before us, everyone must definitely be very careful. But we don’t want to become worried, frightened and traumatized. Fear and worry doesn’t help; it disturbs our mind and can even cause physical sickness. Doctors today are even saying that negative mental states can weaken our ability to combat the virus! As Shantideva said: 

If there is a solution
Why not be happy?
If there is no solution 
How does being unhappy help?

I then said to him, “Oh, my friend, I am so sorry that you’ve lost your job. Actually, have you heard what is happening in the world right now? So many people have lost their jobs, not only you."

He said," Yes, the coronavirus is so terrible, Khenpo. I can’t believe that I lost my job. I still wanted to continue working and to make more money. I don't know what is happening."

I told him, "My friend, do you know how many people in the world died this week from the coronavirus? Also, do you know how many people are currently sick in the hospital because of this disease? Have you heard of these things?”

He replied, “Yes, I know, I have heard about what is happening. It is awful; what are we to do?”

I then asked him, “My friend, how old are you?”

He said, “Khenpo, I am 79 years old now.”

I told him, “OK, my friend, then consider, do you have a home? Do you have a car? Do you have enough to eat? For today? Tomorrow? Do you have some money in the bank?”

He said, “Well, yes, I have a house, I have a car, and I have some money saved, but I would also like to make more money.”

I asked him, “Do you have children? How many members are in your family?”

He replied, “No, Khenpo, I don't have any children; I have only one brother, but he lives very far away.”

I told him, “Forget about money for now my friend because, at the moment, you have to stay home. Moreover, you have a house, you have a car, and you have food. Reflect on this and be happy that you have these comforts. Don’t think about tomorrow; see what happens today. You must think this way. In any case, ultimately, we are all destined to die. You are 79 years old, why are you worried about the future and your wealth? Right now you are OK. You have a place to stay. Think, there are countless homeless people in the world today. Actually, you don't even have to imagine. In our country, the United States, you can look outside and see how many people are living without food and shelter and must face the possibility of death daily.”

He then said, “Yes, Khenpo, you are right. But what should I do? Tell me.”

I said, “Go meditate on impermanence, my friend. We never know what the future will bring. There is no guarantee that tomorrow you will be here. Furthermore, at your age, you are not so young. I am also 55 years old and am also not so young. We are in the latter part of our lives. At this point, you should think of facing death. Go meditate on impermanence.”

There are many benefits of meditation on impermanence, though I will not go into the same detail as I did in my blog titled Impermanence, the Essence of Meditation. These benefits can be included in three points:

1 If we meditate on impermanence, during our life it reverses our clinging to permanence, and it weakens the delusions of attachment and aversion in our mind. 

2 If we meditate on impermanence, at the time of death we can die peacefully without fear and suffering. 

3 If we meditate on impermanence it is the best spur to practice the Buddha’s teachings.

When I told my friend to meditate on impermanence, he asked me, “Khenpo, do you think that I am going to die?”

I told him, “Sure! You are going to die. Everyone is going to die. We never know the time of death, nor who will die first. You must contemplate and reflect on this.”

He then said, “OK Khenpo, thank you so much. Can I call you again tomorrow morning?”

I said, “Yes, you can call me tomorrow morning. Today, do not think about your business. If you have any Dharma-related books or teachings, such as those written by His Holiness the Dalai Lama, or any other Buddhist texts, you should read them today, particularly keeping in mind impermanence.”

He then said, "Yes, I will do this and will call you back tomorrow. Thank you Khenpo, goodbye," and he hung up the phone.

Day II

The next day, around the same time when I was having my breakfast, he called me again. I answered, “Good morning, Tashi Delek my friend, how are you?”

He said, “I am OK, Khenpo. Yesterday I read some of the Buddhist teachings that you recommended. I don't really know much about Buddhism but I liked it. Thank you, Khenpo.” From the sound of his voice, he sounded much better than the previous day. 

I told him, “Oh, good my Friend, I am so happy that you read the teachings yesterday. I think that it is really important to begin slowly facing death. Read, meditate, and calm down; it's very important for you to do this everyday.”

He then said, “Khenpo, I am going to make coffee now. I'll call you back in one minute.” I think that he drinks a lot of coffee.

He hung up the phone and after some time he called back saying, “Now I have my coffee. I’ll drink coffee while we talk. Khenpo, have you written any Dharma teachings? You spoke yesterday about impermanence; this made me scared and a little worried. I don't want to die Khenpo.”

In the West, some might say that fear is negative. In Buddhist thought, fear of death is actually a positive sign and a good quality of a practitioner. The Buddha once asked three men the same question, "Are you fearful of death?" The first man responded, "I have no fear of death." The Buddha questioned him as to why he did not fear death; the man said, "I am a Buddhist; I take refuge in the Three Jewels — Buddha, Dharma, and Sangha I do not fear death because I have a protector and know that I will be taken care of." The second man said, "Yes, I am afraid of death. I committed so many sinful actions and have accumulated much bad karma. I might suffer in this life and the next; moreover I don't know what will happen to me or where I will go, and I do not have any protector. Please help me!" The third man responded, "No, I am not afraid to die. I know only this life; I will enjoy this life as I don't know what will happen after death." The Buddha said that fear of death is a potent seed needed to turn towards Dharma and to follow the path, and that a man who is unafraid of death cannot be taught; indeed, the Buddha accepted the second man as his student. Therefore, it makes me a bit happy to see this fear awaken in my students and I take it as a positive sign.

He then asked, “Have you written any teachings on impermanence that you can send me?”

I responded, “Yes! I have composed many teachings that I will send to you along with a book by HH the Dalai Lama.” He thanked me and gave me his email address.

I sent him my teaching on impermanence titled Impermanence, the Essence of Meditation and The Essence of Buddhism as Related to the Four Noble Truths, which were translated by David Molk. Both of these can be found on my blog and represent the very essence of Buddhism.

I then told him, “I just sent you an email; read today, drink your coffee, and don't worry about money. I will pray for you and keep you in my thoughts, but please go meditate. I am staying in my centre right now, and every day I meditate 5 to 6 hours, and most of my meditation is on impermanence. Think about that.” In truth, many people often ask me about meditation on emptiness, but few inquire about impermanence.

He then said, “Oh Khenpo, five to six hours of meditation every day… wow, you are so amazing! Thank you, Khenpo, bye-bye.”

Day III

The following day, I received another call from him after my morning meditation. I said, “Good morning, my friend, Tashi Delek! How are you today?”

He said, “Oh Khenpo, good morning, Tashi Delek! How are you? Are you having breakfast?” He sounded much happier.

I said, “Yes, I finished breakfast and my morning meditation. You called me at a good time, I can talk. How are you doing?”

He said, “I am good Khenpo. Yesterday you sent me the teaching on impermanence, which I read twice, because you told me to read each two or three times. I liked it, although it made me a bit scared and a little bit worried. Previously, I never thought about death and the fact that I am going to die, but I think that it is very good for me. The way you explained it is so clear, thank you so much.”

Then I asked him, “Did you read The Four Noble Truths?”

He responded, “No, not yet, should I read it too?”

I said, “Yes, you must read The Four Noble Truths because this, along with impermanence, are the first teachings given by the Buddha which discuss concepts such as karma, dependent origination, samsara, and liberation. Read these teachings together; one day read about impermanence, and next day about The Four Noble Truths.”

He then said, “Yes, I will read about The Four Noble Truths tomorrow. Khenpo, I feel happier today. I am not so worried about money. You know, this morning my brother called and told me about how many people have died and how many people have been hospitalized due to the coronavirus. You are right Khenpo, I am very lucky. I understand that now, thank you.”

I told him, “That’s very good, I am also very happy. At first, you told me that you were worried about your business and that you wanted to make more money. Actually, you must think, money for what? Money for this life. Money for food, clothing, shelter, and transportation; basic necessities. But you already have all these things: you told me that you have a house, you have a car, you have food, you have everything. Then what do we need so much money for? When you die, you cannot take anything with you. If you have billions upon billions of dollars in your bank account, you will not be able to bring even one cent with you after you die. Even though this is self-evident, it is not always clear to people. Not just you, but everybody! The purpose of life is happiness, right? The aim of life is not to accumulate wealth or to be a slave to money. I think that this human birth is so difficult to find, which comes only once; we must use this rare opportunity our body, speech, and mind as a vehicle for Dharma, to find a positive meaning in life, one that is altruistic in which we seek to make other people happy. This is what we need.”


I then said, “I am so happy that your mind is now turning towards Dharma and that you have begun to accept the impermanence of life. Impermanence helps to prepare for a peaceful death. Actually, I am currently on retreat and generally do not answer my phone. Even so, I am happy that you were able to learn something. Now please, go practice!”

Sometimes the instructions of Tibetan Teachers can seem forceful, saying, "Go practice! Meditate! Do this! Don't do this, etc.;" some may think that the Teacher should always be gentle with students. Sometimes forcefulness is needed to direct a student's mind towards Dharma. At the Dharma Centre, at the end of practice we say, “May all beings’ minds turn towards Dharma, may the Dharma become the path, may the path be clear of deception, and may deception arise as innate wisdom.”  The responsibility of the teacher is to teach students, to teach their minds, a little bit of Dharma; the student's duty is to follow the teacher’s directions. Whether students’ minds turn towards Dharma is actually the first step; the latter three steps are in the students' hands.

He said, “Oh Khenpo, thank you very much. I remember when we first met, I think around 7 years ago. I must say that your English is much much better. The first time I met you, you just stood by smiling, and I thought to myself, he is a very nice man, although I didn’t understand much of what you said. Now I am able to understand you more clearly. Your teachings are very useful and helpful. Now I am a bit tired, Khenpo, and need some rest. I think that I am going to lie down. Later, I will read the texts that you suggested and will call again some other day. Thank you Khenpo.”

Day IV

He called me back on Friday, 4/10. His phone connection was not very good; he called me two or three times until I was able to get a good signal.

He told me, “I really like the teachings on impermanence and The Four Noble Truths. I have one book written by Thich Nhat Hanh that I read too. It is a really good book. You should read it.”

I said, “Thank you, I have so many books and I would also love to read Thich Nhat Hanh’s book, but my English is not very good. I hope one day his writing is translated into Tibetan so I can read his teachings.”

He then said, “I think that’s a good idea.”

We then spoke a bit about how he was feeling. He seemed very happy during our conversation and to have forgotten about his money and business.

Day V

During the week, I sent him many of my teachings, such as those that I mentioned earlier in addition to the blog written about my father, Happy Mother’s Day to my Father, and stories of dreams that I have had about my Root Guru, Sangye Tenzin Rinpoche. He called back on 4/13 and said that he had been reading what I sent for the past 2 or 3 days.

He then asked me, “Khenpo, are these teachings absolutely from you? You really wrote them?”

I told him, “Yes, these teachings are from me.” I don’t think that he believes me sometimes.

He said, “They are so good and make a lot of sense. I completely understand what you mean. After reading your teachings and talking with you, I can definitely say you are a good teacher and you are a good man!”

I responded, “You are so nice my friend, you make me very happy when we talk.” I think that he might not have been feeling well this day; he was coughing a little bit but he sounded in good spirits.

He then said, “When you greet me you say, “Tashi Delek;” I don’t know what “Tashi Delek” means but it makes me very happy. You are a very happy man; I can hear it from your voice which also brings me happiness.”

He then told me, “If I were younger, I would really like to practice Buddhism, but now it is too late. I am too old.”

I told him, “It is never too late for Dharma; you can still study, you can practice, and you can meditate any time, any day, no problem. Do not despair.  You’re doing very well; you have been reading Dharma teachings, my blog, and you have been listening to me. Also, you told me that you are feeling much better than before. You make me very happy my friend. Now, I think that you and I have become very very good friends.”

After I said this, he started laughing, and then began to cry. He said, “Oh Khenpo, you are so sweet to me.” 

Then he asked me a bit about HH the Dalai Lama. He was curious to know how old he is, what he has been doing, etc. He has some knowledge of the history of Tibet and of Tibetan refugees. I sent him a photograph of myself with HH the Dalai Lama because he had asked me for a picture. 

Then he asked me to tell him my story about how I became a monk and came to the United States. I sent him my website and other information, and told him to have a look as everything is there. We continued talking for some time; I cannot detail everything otherwise this blog will become too lengthy.

I wanted to share this intimate story in order to demonstrate that when happiness is dependent upon external objects and circumstances, we are subject to suffering; true happiness must come from within. Moreover, even when the impermanence of life is so clearly shown to us all around, such as the case with this disease or old age, our thoughts are still drawn to temporary attachments. Please, use this opportunity to renew your practice! Ultimately, happiness comes from the mind, for which Dharma is nectar-like medicine.

I, Khenpo Karten Rinpoche, dictated this blog in English, my second language, which was subsequently transcribed by my student, Karma Choeying, over the span of a few days in April for the benefit of my students across the globe during this difficult time amidst the coronavirus pandemic. 

Thursday, April 16, 2020

བདེན་བཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་བསྡུས་བཞུགས་སོ།།


༄༅། །བདེན་བཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་བསྡུས་བཞུགས་སོ།

།སྟོན་པ་ཚད་མ་འགྲོ་ལ་བུ་ལྟར་བརྩེ། །འབྲས་བུ་ཚད་མ་ཐར་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས། །དམ་ཆོས་ཚད་མ་སྟོང་དང་རྟེན་འབྱུང་གསུངས། །ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །གང་གི་ལེགས་གསུང་སྟོང་དང་རྟེན་འབྱུང་འདི། །སྟོན་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་ཆོས་བླ་ན་མེད། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་ཡིན་པ་ཡི་ཆོས། །མེད་ཅེས་གསུངས་པའི་བཀའ་ལ་མི་དད་སུ། །ལུང་དང་རིགས་པ་རྒྱུ་མཚན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི། །རྗེས་སུ་འབྲངས་ལས་བླུན་པོའི་ལུགས་མིན་ཞིང་། །ཡང་དག་རིགས་པ་བརྒྱ་ཡིས་དཔྱད་བཟོད་པ། །རྟེན་འབྲེལ་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་སྐལ་བ་བཟང་། །འོན་ཏང་ཁྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་ནམ་མཁའི་མཐར། །ཁོ་བོའི་བྱེ་ལེབ་གཤོག་གིས་མི་འཇོལ་ཡང་། །རང་འདྲའི་བློ་དམན་འགའ་ལ་ཕན་ཕྱིར་དུ། །བྲིས་འདི་འགལ་བར་མཆིས་ན་བཟོད་པར་གསོལ། 
།ཞེས་སྟོན་པ་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སྒོ་གསུམ་རབ་གུས་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་གསོལ་འདེབས་དང་བཅས། འདིར་སྐབས་སུ་བབས་པ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་འདིའི་གསུང་ཧ་ཅང་བྱིན་རླབས་ཅན་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་ལས་དང་པོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང་བདེན་བཞིའི་གསུང་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ཉིད་དངོས་སུ་ཞལ་མ་བཞུགས་ཀྱང་ད་དུང་ཡང་མ་ཉམས་པར་ཉམས་སུ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདི་ནི་ཧ་ཅང་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན།སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་འདི་ཉིད་ཉམས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཉམས་པ་དང་།འདི་ཉིད་དར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱས་པ་ཁོ་ནར་ངེས་པས། ད་རེས་སངས་རྒྱས་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཉིད་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་ལུགས་ལྟར་ན་ད་ལོ་མི་ལོ་2559་ཏག་ཏག་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་འདིར་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཚུལ་དུ་གུས་ནས་གང་ཤེས་རང་འདྲའི་ལམ་ཞུགས་གསར་བུ་རྣམས་ལ་ཕན་ཕྱིར་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་བདེན་བཞི། མཆོག་གསུམ། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་བཅས་མདོར་བསྡུས་ཤིག་འབྲི་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །
དང་པོ་མདོར་བསྟན་གྱིས་གླེང་བསླང་བ་དང་། དངོས་གཞིའི་རྒྱས་པར་བཀྲལ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི།
སྤྱིར་བཏང་དེང་སང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་འདི་ནི་ཨེ་ཤ་ཡ་སོགས་ནས་རིམ་གྱིས་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཉིན་རེ་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ནི་དངོས་གནས་དགའ་འོས་པ་ཞིག་རེད།ཡིན་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་འདི་ཉིད་དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྩ་བ་གཅིག་ལས་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་སོགས་སུ་གྱེས་པ་ལྟར་སྟོན་པའིི་ཆོས་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱང་དེང་སང་ཡུལ་ལུང་རེའི་ལུགས་སྲོལ་དང་། དགོན་པ་རེའི་ཆ་ལུགས་སོགས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་ཐ་སྙད་དང་མིང་འདྲ་མིན་བཏགས་ནས་གནས་ཡོད།དེ་ནི་གཅིག་བྱས་ན་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་ལུགས་སྲོལ་མི་འདྲ་བ་དང་། ཆ་ལུགས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་ཚང་མས་དགའ་མོས་བྱས་ནས་འཛམ་གླིང་གང་སར་དར་ཁྱབ་ཡིན་པའི་དགེ་མཚན་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་།དོན་ངོ་མར་ཉམས་ལེན་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཉིད་རིམ་བཞིན་རྩ་བ་ལས་ཡལ་ག། ཡལ་ག་ལས་ཡན་ལག། ཡན་ལག་ལས་ཉིང་ལག་ལྟ་བུ་ཆོས་ཉིད་ཧ་ཅང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།ཁྱེད་རང་གིས་ད་ལྟ་ཉམས་སུ་ལེན་བཞིན་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་དེ་ཉིད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཆུ་མགོ་གངས་ལ་ཐུག་པའི་དཔེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པའི་བཀའ་འགྱུར་པོད་ཆེན་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། བསྟན་འགྱུར་པོད་ཆེན་ཉིས་བརྒྱ་བཅུ་གསུམ་ཅན་འདི་གཉིས་ལ་ཐུག་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ལ་སློབ་སྦྱོང་གཏན་ནས་མི་བྱེད་པར་ཟུར་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་དེ་ནི་དོན་ངོ་མར་ཁྱོད་རང་གིས་རྩ་བ་བོར་ནས་ཡལ་ག་ལ་འཇུས་པའི་དཔེ་ལྟར་རེད།སོ་སོའི་བརྒྱུད་པ་ཡག་པོ་མ་རེད་ངས་གཏན་ནས་ཤོད་ཀྱི་མེད། མཚམས་རེར་ང་ཚོས་གཟབ་གཟབ་མ་བྱས་ན་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ལ་སྦར་འཇུ་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་གཙིགས་ཆེན་དུ་འཛིན་པ་ལས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་བཀའ་དྲིན་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་གཉིས་བརྗེད་ལ་ཁད་དུ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོང་མ་སྲིད་པ་མ་རེད། གཅིག་བྱས་ན་ང་རང་གི་རི་བོང་གནམ་རྡིབ་ཀྱི་དཔེ་ལྟར་སེམས་ཁྲལ་ལྷག་མ་ཞིག་ཡིན་སྲིད།ང་རང་ཉིད་ནས་ཀྱང་རང་གི་བརྒྱུད་པ་དང་བླ་མ་སོགས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་དུ་བཟུང་ནས་ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་ཉིན་རེ་བཞིན་མ་ཆག་པར་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་སོ་སོའི་བརྒྱུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་དགོས་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ་ཡང་། སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ངེས་པར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ལ་རྩ་བར་བཟུང་ནས་གཞན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས། ང་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་མཁན་པོའི་མིང་ཙམ་ཞིག་རེད། རང་གི་འདོད་པ་ནང་བཞིན་སློབ་སྦྱོང་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་བྱུང་ཐུབ་མེད། ཡིན་ནའང་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཚང་མར་ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་ཞོར་དུ་འཇོན་ཚོད་ཀྱིས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན། མ་ཟད་ཉིས་སྟོང་དྲུག་ལོར་འབར་མར་སོང་ནས་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་ཟླ་བ་དྲུག་རིང་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་ཡིན། དེས་ང་ལ་སེམས་འགུལ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཐེབས་སོང་། འབར་མ་དང་། ཤྲི་ལངྐ། ཐའེ་ལན་ཌི་སོགས་ཀྱི་ནང་ཆོས་འདི་ནི་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན། འགའ་ཤས་ནས་དེ་ཐེག་དམན་དང་། འདི་ཐེག་ཆེན་རེད། འདི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་རེད་ཅེས་མིང་ཙམ་ལ་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་མཁན་འདུག། དེ་ནི་དངོས་གནས་ཧ་ཅང་ཐབས་སྐྱོ་བོའི་གནས་སྟངས་རེད། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གང་ཟག་རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་དབང་གིས་གཞག་དགོས་པ་ལས་ཕྱི་ཡི་ཆ་ལུགས་དང་། མིང་སོགས་ནས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་མི་ཐུབ། གང་ལྟར་ཡང་ང་རང་ཚོ་ཚང་མ་ཤིང་གི་རྩ་བ་གཅིག་ལས་མཆེད་པའི་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་ནང་བཞིན་ཚང་མ་གཅིག་པ་ཡིན། ནང་ཆོས་འདི་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བས་ཆོས་ལུགས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས། ཡང་འགའ་ཞིག་ནས་ང་ལོ་ན་ཆེ། དབང་པོ་ཡང་རྟུལ་བས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མི་ཐུབ་སྙམ་ན། དེ་མ་ཡིན་ཏེ། སློབ་སྦྱོང་བྱས་ན་འཕྱིས་པའི་སྐྱོན་གང་ཡང་མེད་དོ། །ས་སྐྱའི་ལེགས་བཤད་ལས། རིག་པ་ནངས་པར་འཆི་ཡང་བསླབ། །ཚེ་འདིར་མཁས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་། །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་བཅོལ་བ་ཡི། །ནོར་ལ་རང་ཉིད་ལེན་པ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པས་ཚེ་འདིར་མཁས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་ད་ལྟ་ཐོས་བསམ་སོགས་གང་བྱས་པ་རྣམས་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་དངུལ་ཁང་ནང་དུ་དངུལ་བཞག་པ་ལྟར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག། ལར་ནས་སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་མཁན་ནང་པ་ཞིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་སྟོན་པས་གང་གསུངས་ཡོད་པ་ཚང་མ་མ་ཤེས་ཀྱང་མདོར་བསྡུས་ཤིག་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་ཡིན། དེ་ཤེས་ན་ད་ལྟ་ཁྱོད་རང་གིས་ཉམས་ལེན་བྱེད་བཞིན་པའི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་དེ་རྣམས་ལས་སླ་བོར་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་ཆོས་ལུགས་གཞན་ལ་དག་སྣང་ཡོང་བ་སོགས་དགེ་མཚན་ཆེན་པོར་མཐོང་།ལྷག་པར་དུ་དེང་སང་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ཆོས་ལུགས་ནང་ནས་ལྟ་བ་དཔེར་ནཕྱག་ཆེན་དང་། རྫོགས་ཆེན་ཞེས་བོད་ཆོས་ཉིང་ལག་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་དཔེ་ཁྲིད་བྱས་ན་གནས་སྐབས་སེམས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅུང་ཟད་རེ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་དོན་ངོ་མར་སློབ་མ་ལ་ནང་ཆོས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་གོ་བ་ཆགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད། རྒྱུ་མཚན་དེར་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ལེགས་སྦྱར་དང་པཱ་ལི་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བདེན་བཞི་དང་།རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད། བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སོགས་ལ་ངེས་པར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་།བོད་བརྒྱུད་ནང་ཆོས་ནང་ནས་དེང་སང་བླ་མ་མང་པོས་སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་བརྟག་དཔྱད་གང་ཡང་མེད་པར་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་མིང་རྫིག་པོ་སྙན་པོ་རེའི་དབང་སྐུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འགའ་ཤས་ནས་དབང་གིས་སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་ཐར་པའི་གོ་འཕང་ལ་འཕེན་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་བླ་མ་དབང་སྐུར་མཁན་གྱི་ཉམས་ལེན་དང་རྟོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཡོད། དབང་ཐེངས་མ་ག་ཚད་བསྐུར་ཀྱང་དབང་དོན་སློབ་མའི་སེམས་ཐོག་ཏུ་ངོ་སྤྲོད་མ་ཐུབ་ན་སྔ་མའི་མི་དེ་དང་གཅིག་པ་རེད།དེ་བས་ཀྱང་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་བདེན་བཞི་དང་། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་སོགས་ལ་ལེགས་པར་བསམ་བློ་བཏང་ནས་སྒོམ་བྱས་པ་ཡིན་ན་ངེས་པར་ཁྱེད་རང་གི་མི་ཚེར་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཐུབ། དེང་སང་མི་མང་པོ་ཞིག་ནས་ནང་ཆོས་འདི་ལས་སླ་བོར་ཐེངས་མ་གཅིག་དང་གཉིས་ཙམ་གྱིས་ཤེས་དགོས་སྣང་ཤར་གྱི་ཡོད། ནང་ཆོས་ཐེངས་མ་གཅིག་ཉན་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་གོ་ནས་རྟོགས་སོང་ན་ད་ལྟ་འཁོར་བར་འཁྱམས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད། རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཆོས་ཀྱི་དོན་ངོ་མ་རྟོགས་ཡོང་ན་ཉོན་མོངས་རྩད་ནས་(སྤང་ཐུབ་པ་རེད། ཉོན་མོངས་མེད་ན་ལས་ངན་བསག་གི་མ་རེད། རྒྱུ་ལས་ངན་མ་བསགས་ན་འབྲས་བུ་འཁོར་བར་འཁྱམ་མཁན་ཡོད་མ་རེད། དེ་རྣམས་འཕྲོས་བཤད་ཡིན། ད་དངོས་གཞི་བཤད་བྱའི་ཆོས་ལ་འཇུག་གི་ཡིན།
གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ།
དང་པོ་བདེན་བཞི། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས། དེ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱབས་འགྲོ། མཐར་དེ་རྣམས་སྙིང་པོའི་སྒོ་ནས་དོན་བསྡུ་བའོ།། དང་པོ་བདེན་བཞི་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་པ་དང་། ཡན་ལག་གི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་པ་ལ་ལྔ་ལས།དང་པོ་ལ་བདེན་བཞི་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་མ་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས། སྟོན་པས་བདེན་བཞི་གསུངས་ཚུལ། བདེན་བཞི་སོ་སོའི་གོ་རིམ། བདེན་བཞིའི་རྣམ་གྲངས། དེ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་བཅས་སོ། །དང་པོ་བདེན་བཞི་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་མ་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས་ལ། 
བདེན་བཞིའི་གསུང་ནི་འཁོར་འདས་ཀྱི་གནས་ལུགས་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་གཞུང་ངོ་། འཁོར་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་གསུངས་ཀྱང་འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་འགྲོ་སེམས་ཅན་ཡོངས་ལ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཐུན་མོང་ལྟར་སྣང་བ་ཞིག་ཡིན། ང་རང་ཚོ་ད་ལྟ་གནས་ས་འདི་ནི་འཁོར་འདས་ཀྱི་ནང་ནས་འཁོར་བར་གནས་ཡོད། གལ་སྲིད་འཁོར་བ་འདི་ལས་ཐར་པ་ཐོབ་འདོད་ཡོད་ན་བདེན་བཞིའི་ལམ་འཇུག་ལྡོག་མ་ནོར་བའི་སྒོ་ནས་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས་ད་གཟོད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་གྲོལ་ཐུབ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་གྲོལ་འདོད་ཡོད་ན་དང་པོ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་རྣམས་ཤེས་དགོས། དེ་ལྟ་བས་ན་བདེན་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུག་ཀུན་འཁོར་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇུག་རིམ་དང་། བདེན་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་འགོག་ལམ་འཕགས་པའི་ལམ་སོགས་བསྟན་ཡོད་པས་བདེན་བཞི་འདི་ངེས་པར་དུ་ཤེས་དགོས་སོ།
གཉིས་པ་སྟོན་པས་བདེན་བཞི་གསུངས་ཚུལ་ནི།
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ལོ་དྲུག་ལ་བཀའ་ཐུབ་སྤྱད་ཅིང་། མཐར་ཉིན་གཅིག་གི་ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བདུན་ཕྲག་བདུན་པའི་སྐབས་སུ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར། མི་ཡི་འཁོར་ལྔ་སྡེ་དང་། ལྷ་བརྒྱད་ཁྲི་ཐམ་པ་ལ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་པ་བཞི་རྒྱ་གར་ཆུ་བོ་གངྒཱིའི་འགྲམ་ཡུལ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་རུ་བོད་ཟླ་དྲུག་པའི་ཚེས་བཞི་ལ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་པོ་བསྐོར་པའོ། སྐབས་དེ་དུས་རྒྱ་གར་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་ལུགས་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་གཅིག་པུས་ཐར་པ་འཐོབ་པར་འདོད་མཁན་ཧ་ཅང་མང། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུས་ངག་གི་དཀའ་ཐུབ་གཅིག་པུས་ཐར་པ་མི་འཐོབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་བོད་སྐད་དུ་ནང་པ་ཞེས་པའི་ཆོས་ལུགས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་སྔར་མེད་གསར་གཏོད་མཛད་། ནང་པ་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཧ་ཅང་གོ་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཡོད། ནང་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེས་པའི་ནང་ལ་གོ། པ་ཞེས་པ་ནི་བདག་སྒྲ་ཡིན། དཔེར་ན། སེམས་ནང་དུ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ནང་གི་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་སོགས་དགྲ་ལ་འཛིན་པའི་ཆོས་ལུགས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ནང་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་རེད།
གསུམ་པ་བདེན་བཞི་སོ་སོའི་གོ་རིམ་ནི།

དེ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྟོན་པས་མདོ་ལས། དང་པོ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། འདི་ནི་ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། འདི་ནི་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། འདི་ནི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ།། ཞེས་བདེན་བཞིའི་ངོ་བོ་ལ་བཟླས་ནས་ཆོས་འཁོར་དང་པོ་གསུངས་པ་རེད། གཉིས་པ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ། ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་པར་བྱ། ཞེས་པ་ནི་བདེན་བཞིའི་བྱ་བ་ལ་བཟླས་ནས་ཆོས་འཁོར་གཉིས་པ་གསུངས་པ་རེད། གསུམ་པ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཤེས་པར་བྱར་མེད། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ་སྟེ་སྤང་བར་བྱར་མེད། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ་སྟེ་མངོན་དུ་བྱར་མེད། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ་བསྒོམ་པར་བྱར་མེད། ཅེས་བདེན་བཞིའི་འབྲས་བུ་ལ་བཟླས་ཏེ་ཆོས་འཁོར་ཐ་མ་དེ་གསུངས་པ་རེད། སྟོན་པས་བདེན་བཞི་གསུང་བའི་སྐབས་སུ། ཐོག་མར་སྡུག་བདེན། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ། འགོག་པའི་བདེན་པ། དེ་ནས་ལམ་བདེན་སོགས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་གསུངས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་དགོས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ངོ་སྤྲད་ནས་མཇུག་ཏུ་ཀུན་འབྱུང་སྤོང་འདོད་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། འགོག་བདེན་སྟོང་ཉིད་ངོ་སྤྲད་ནས་དེ་ཉིད་འཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་བདེན་ལ་འཇུག་འདོད་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་རེད། དེ་རྣམས་རྒྱས་པར་གཤམ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་གྱི་ས་བཅད་ནང་དུ་རྒྱས་པར་བཀྲལ་ཡོད་པས་འདིར་དེ་ཙམ་ལས་མི་སྤྲོའོ།།
བཞི་པ་བདེན་བཞིའི་རྣམ་གྲངས།
བདེན་པ་བཞི་པོ་རེ་རེ་ལ་ནང་གསེས་སུ་བཞི་རེ་ཕྱེས་ནས་རྒྱས་པར་བཀྲལ་ན་བཅུ་དྲུག་ཏུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་ཡན་ལག་བཞི་ནི། མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་བ། སྟོང་པ། བདག་མེད་པ་བཞིའོ། །མི་རྟག་པ་ནི། སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེར་སྐྱེ་འགག་བྱེད་པའོ།སྡུག་བསྔལ་བ་ནི། རྩ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་། ཡན་ལག་གི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གཙེ་བའོ། སྟོང་པ་ནི། བདག་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པས་ན་སྟོང་པའོ། །བདག་མེད་པ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པས་སོ།།གཉིས་པ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་ཡན་ལག་བཞི་ནི། རྒྱུ། ཀུན་འབྱུང་། རྐྱེན། རབ་སྐྱེ་བཅས་བཞིའོ།། རྒྱུ་ནི། ཉོན་མོངས་རྣམས་དང་དེས་བསྐྱེད་པའི་མི་དགེ་བ་རྣམས་འཁོར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ།། ཀུན་འབྱུང་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པས་སོ།། རྐྱེན་ནི། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་དང་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མཚམས་སྦྱོར་བྱེད་ཡིན་པས་སོ།། རབ་སྐྱེ་ནི། སྐབས་སྐབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་འཕྲལ་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ།། གསུམ་པ་འགོག་བདེན་གྱི་ཡན་ལག་བཞི་ནི། འགོག་པ། ཞི་བ། གྱ་ནོམ། ངེས་འབྱུང་བཅས་བཞིའོ། །འགོག་པ་ནི། འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་གི་རྒྱུན་འགོག་པའོ། །ཞི་བ་ནི།ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ལྷག་མེད་དུ་ཞི་བའོ།།གྱ་ནོམ་ནི། གཏན་བདེའི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་གནས་སོ། །ངེས་འབྱུང་ནི། སླར་མི་ལྡོག་པར་འཁོར་བ་ལས་ཐར་ནས་མྱང་འདས་ཀྱི་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཐོབ་པའོ། ། བཞི་པ་ལམ་བདེན་གྱི་ཡན་ལག་བཞི་ནི། ལམ། རིག་པ། སྒྲུབ་པ། ངེས་འབྱིན་བཅས་བཞིའོ། །ལམ་ནི། སོ་སྐྱེའི་ས་ནས་འཕགས་པའི་ས་ཡི་བར་ཡིན་ནོ། ། རིག་པ་ནི།ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིག་པ་ཉིད་དོ། ། སྒྲུབ་པ་ནི། སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ངེས་འབྱིན་ནི། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་གཏན་བདེའི་གནས་སུ་ཁྲིད་པའོ།།
ལྔ་པ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ནི།
མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཉིད་ནི་ནད་ལྟ་བུ་དང་། ཀུན་འབྱུང་ནི་ནད་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་མ་འགྲིག་པ་ལྟ་བུ་དང་། འགོག་པ་ནི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཆ་ལྟ་བུ། ལམ་ནི་ནད་དེ་འཆོས་བྱེད་ཀྱི་སྨན་ལྟ་བུ་བཅས་ཡིན་ནོ། །རྒྱུད་བླ་མ་ལས། །ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྤང་བྱ་ལ། །བདེར་གནས་འཐོབ་བྱ་སྨན་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་དེ་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ལམ། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རིག་པར་བྱ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྤྱིར་བཏང་རྒྱུ་འབྲས་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་སྐབས་དང་པོ་རྒྱུ་སྔོན་དུ་བཤད་ནས་དེ་ནས་རིམ་བཞིན་དེས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་དགོས་ཀྱང་། བདེན་བཞིའི་སྐབས་སུ་དང་པོ་འབྲས་བུ་བཤད་ཡོད།དེ་ལ་དགོས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། དགོས་པ་གང་ཡོད་ཅེ་ན། དང་པོ་ཁྱེད་རང་གི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྣམས་སྤང་དགོས་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་ངོ་འཕྲོད་དགོས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ལས་ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་མེད་དོ། ། དེ་ལ་ཧ་ཅང་གོ་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཡོད། གལ་སྲིད་ད་ལྟ་ང་ཚོས་དངོས་སུ་མྱོང་བཞིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་ངོ་མ་འཕྲོད་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་འདོད་ཀྱི་བློ་མི་སྐྱེ། དཔེར་ན་ནད་ཀྱིས་མནར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ནད་པ་ཞིག་གིས་དང་པོ་རང་ཉིད་ནད་ལས་ཐར་པའི་བདེ་བ་ཞིག་དགོས་ན། ཐོག་མར་ནད་དེ་གསལ་པོར་ངོས་འཛིན་ཐུབ་དགོས། དེ་ནས་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྨན་པ་དང་སྨན་བསྟེན་ནས་ནད་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་དགོས། ནད་ངོས་མ་ཟིན་ནས་བློ་བུར་དུ་སྨན་ཟོས་ཀྱང་སྨན་གྱིས་མི་ཕན་པ་བཞིན་ནོ། །ད་དུང་དཔེ་གཞན་དག་ཅིག་ཡོད། དཔེར་ན། མདའ་འཕེན་པའི་སྐབས་སུ་དང་པོ་འབེན་གང་དུ་ཡོད་གསལ་པོར་མ་མཐོང་ན་མདའ་འབེན་དུ་མི་ཕོག་པ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་གིས་ཀྱང་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཐར་བའི་འགོག་བདེན་ཞིག་འཐོབ་པ་ལ་ཡང་། ཐོག་མར་སྡུག་བསྔལ་ངོས་བཟུང། དེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ་ཉོན་མོངས་ལ་རང་བཞིན་དུ་དགྲ་ལྟར་དུ་མཐོང་ནས་དེ་ཉིད་སྤོང་འདོད་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བའོ།། གཉིས་པ་ལམ་བདེན་དང་འགོག་བདེན་གཉིས་ཀྱང་སྤྱིར་བཏང་རྒྱུ་ལམ་བདེན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་འགོག་བདེན་འཐོབ་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་འདིར་ཡང་རྒྱུ་སྔོན་དུ་མ་བཤད་པར་འབྲས་བུ་འགོག་བདེན་སྔོན་དུ་བཤད་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད། དགོས་པ་གང་ཡོད་ཅེ་ན། འབྲས་བུ་འགོག་བདེན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དེའི་དགོས་པ་ཕན་ཡོན་སྐོར་བཤད་ན་དེ་འདྲའི་ཟབ་རྒྱས་སྟོང་ཉིད་དེ་ལམ་གང་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ཅིང་མཐར་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ལམ་བདེན་ཁོ་ན་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་ནས་ལམ་བདེན་ལ་འཇུག་འདོད་ཀྱིས་དཔེར་ན་སྒེག་མོའི་མགོ་ལ་མེ་ཤོར་བ་དང་། སྡར་མའི་པང་དུ་སྦྲུལ་འཁྱིལ་བ་ལྟར་ལེ་ལོ་དང་ཕྱི་གཤོལ་མི་བྱེད་པར་ཆོས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སུ་འཇུག་ཅིང་མཐར་ཐུག་བདེན་བཞིའི་རྒྱུ་འབྲས་མ་ནོར་བར་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་རང་ཉིད་སྐྱེ་བ་མང་པོར་ཉོན་མོངས་ཀྱི་བྲན་གཡོག་ལས་རྒྱལ་ཐུབ་པའོ།། མདོ་ལས། །བདག་ཉིད་བདག་གི་མགོན་ཡིན་ཞིང་། །རང་གི་སྐྱབས་ནི་རང་ཉིད་ཡིན། །དེས་ན་ཚོང་པས་རྟ་བརྟུལ་བཞིན། །རང་གིས་རང་ཉིད་དུལ་བར་བྱ།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རང་གི་བདེ་སྡུག་རང་རང་གིས་སྒྲུབ་དགོས་པ་གཙོ་བོ་རང་གི་ལག་པར་ཡོད་པ་གསུངས་པ་ཡིན། བདེན་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་འདི་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡོད་དོ།།
གཉིས་པ་ཡན་ལག་གི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི།
སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་ཆོས་འདི་ལ་བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་ཡོད་པའི་སེམས་ལྡན་དང་སེམས་མེད་ཀྱི་རིགས་གཉིས་ཡོད། སེམས་ལྡན་རྣམས་ནི་སེམས་དང་ནམ་ཡང་འབྲལ་བ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཚེ་འགྲོ་གི་ཡོད། སེམས་ཅན་གྱི་ནང་དུ་རིགས་དང་། སྐྱེ་གནས། ལུས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སོགས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་མ་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཡོད་པ་ནི་གཅིག་པ་ཡིན། ང་ཚོར་སེམས་དེ་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས་དེ་དང་མཉམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པའི་བསམ་བློ་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡིན་ཙང་། སྟོན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པའི་བསམ་བློ་ལ་བསྟུན་ནས། རྟེན་འབྱུང་གི་ལྟ་གྲུབ་གཞི་རྩར་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་ཐབས་ལ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འདི་གལ་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། ང་ཚོའི་མི་ཚེའི་ནང་དངོས་གནས་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་འགོག་འདོད་ཡོད་ན་བདེན་བཞི་འདི་ཧ་ཅང་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཡིན།མདོར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་གཞིར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདེན་བཞི་བཀའ་སྩལ་པ་རེད། འདོད་པའི་བདེ་བ་དང་མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་འགྱུར་བ་ཡོད་པས་མི་རྟག་པ་དང་། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པའི་ཆོས་ཡིན་ཙང་དེ་ལ་དགོངས་ནས་བདེན་བཞི་དང་མཉམ་དུ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། འོ་ན་བདེན་པ་བཞི་ལས། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཞེས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན།སྤྱིར་བཏང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཕྱི་ཡི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཡོད། ཕྱི་ཡི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཕྱི་ཡི་འབྱུང་བཞིས་བསྡུས་པའི་སྣོད་འདི་རྣམས་ཡིན། ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ནང་གི་བཅུད་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡི་ཁུར་འཛིན་མཁན་གྱི་གང་ཟག་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་ཡོངས་རྫོགས་ལ་གོ་དགོས། དཔེར་ན་ནང་གི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་བདེན་པར་འཛིན་ཅིང་དེའི་དོན་དུ་རང་ཁེ་གཞན་ཕམ་གྱི་ཆེད་དུ་དམག་འཁྲུག་དང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ནད་ཡམས་འཁྲུག་རྩོད་སོགས་འབྱུང་གི་ཡོད། གང་ལྟར་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་སོགས་གང་བསྐྱེད་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བའོ།། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ད་ལྟ་ང་རང་ཚོ་ལ་དངོས་སུ་མྱོང་བཞིན་པའི་སྡུག་བསྔལ།དཔེར་ན། མགོ་དང་གྲོད་པ་ན་བ་སོགས་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དངོས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་འདི་རྣམས་ཡིན། གཉིས་པ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ད་ལྟ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་བཞིན་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ།། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཙམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་དངོས་སུ་མི་མཐོང་ཡང་། གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་དེ་རིམ་གྱིས་ནུས་མེད་དུ་གྱུར་ནས་མཐར་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་ལ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དཔེར་ན། དུག་ཅན་གྱི་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་ན། གནས་སྐབས་གྲོད་པ་ལྟོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཏེ་བདེ་བ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཀྱང་། ཅུང་ཙམ་རྗེས་ནས་དུག་གཟེར་ལངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ལྟ་བུ་དང་། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་སོགས་ལ་བསྟེན་པའི་བདེ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་ཡིན་གསུངས་པ་ལྟར་དཔེར་ན་མི་ཞིག་གནས་སྐབས་གྲང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉི་མར་བསྟེན་འདོད་ནས་དང་པོ་ཉི་མ་ལུས་ཐོག་ཏུ་རེག་པའི་སྐབས་ཉིད་ན་བདེ་བ་ལྟར་སྣང་ཡང་། ཉི་མ་བསྟེན་ཡུན་རིང་དྲགས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་ལྟ་བུ་རེད། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པ་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཞི་རྟེན་བྱེད་མཁན་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ལུས་སེམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན། དེ་ལ་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དོན་ནི། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། ད་ལྟའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་དང་མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་འདུ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ཡིན། མདོར་ན། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་པ་དེ། ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་དུ་སོང་སྟེ་རང་དབང་མེད་ཅིང་གཞན་དབང་དུ་སོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ། དེ་ལ་ཟག་བཅས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོད། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་གསུམ་གསུངས་པ་ཡིན། གཉིས་པ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན།དེ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལ་སོགས་པ། འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ཟེར། དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གཉིས་ཡོད། གོང་དུ་བཤད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་དེ་ངོ་འཕྲོད་ན། དེ་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དེ་སྐྱེད་བྱེད་ལ་རྒྱུ་ངེས་པར་དུ་དགོས་ཤིང་། ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཀརྨའམ་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་ཡོད། དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཡར་དེད་ནས་བརྩད་བཅད་ཡོང་དུས་རྒྱུ་ཆགས་སྡང་གི་ཉོན་མོངས་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཡར་དེད་ནས་བརྩད་བཅད་ཡོང་ན་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་དེ། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་དེ་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་ནས་དང་པོ་ལས་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ་ཀརྨ་ཞེས་བྱ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མི་དགེ་བའི་ལས་དང་། དགེ་བའི་ལས་དང་། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལས་གསུམ་ཡོད། མི་དགེ་བའི་ལས་ནི། འབྲས་བུ་ངན་པའམ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཡིན་པས་སྤང་བྱ་ཡིན། མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་བཅུ་ཡོད། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྲོག་གཅོད། མ་བྱིན་ལེན། ལོག་གཡེམ་དང་གསུམ། ངག་གི་སྒོ་ནས། རྫུན། ཕྲ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁྱལ་དང་བཞི། ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས། བརྣབ་སེམས། གནོད་སེམས། ལོག་ལྟ་དང་གསུམ་བཅས་བསྡོམས་ན་ལས་བཅུ་ཡོད། དེ་ནས་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་སྐོར་བཤད་ན། སྤྱིར་དགེ་བའི་ལས་ཞེས་པ་ནི། འབྲས་བུ་བཟང་པོའམ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ལས་བཟང་པོ་ཞིག་ལ་ཟེར། དེ་ལས་བཟང་པོ་ཡིན་པས་བླང་བྱ་ཡིན་ལ་གོང་དུ་མི་དགེ་བ་བཅུ་རྣམས་སྤངས་པས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་གནས་འགྱུར་བ་ཡིན། དཔེར་ན་ལུས་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་སྤངས་ནས་ཉམ་ཆུང་དུད་འགྲོ་རྣམས་སྲོག་སྐྱོབ་པ་དང་། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སྤངས་ནས་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ། མི་ཚངས་སྤྱོད་པ་སྤངས་ནས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཟུང་བ། ངག་གིས་རྫུན་སྤངས་ནས་གཞན་ལ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་སྤངས་ནས་གཞན་གྱི་འཁོན་པ་ཟླུམ་པ། ཚིག་རྩུབ་སྤངས་ནས་གཞན་ལ་ཚིག་འཇམ་པོར་སྨྲ་བ། ངག་འཁྱལ་སྤངས་ནས་ཁ་འདོན་བྱེད་པ། ཡིད་ཀྱིས་བརྣབ་སེམས་སྤངས་ནས་ཆོག་ཤེས་ལ་གནས་པ། གནོད་སེམས་སྤངས་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པ། ལོག་ལྟ་སྤངས་ནས་ཀུན་ལ་དག་སྣང་སྦྱོང་བ་སོགས་ཡིན། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་པའི་ཤུལ་དུ་དགེ་བ་བཅུ་ཟེར་བ་ཞིག་ལོགས་སུ་མེད། གསུམ་པ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལས་ནི། འབྲས་བུ་བཟང་ངན་བདེ་སྡུག་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་བཏང་སྙོམས་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཡིན་པས་ལས་དེ་ནི་བཟང་ངན་གང་ཡང་མིན་པར་བར་མའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་པས་དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གང་གི་ཕྱོགས་སུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པས་ན་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལས་ཟེར།དེ་ནས་ཀུན་འབྱུང་ལ་ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གཉིས་ལས། གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཀླེ་ཤཱ་ཞེས་ཟེར་ལ། བོད་སྐད་དུ། ཉོན་མོངས་ཟེར་བའི་དོན་ནི་བཀྲ་མ་ཤིས་པའི་ཚིག་གཅིག་ཡིན། གང་ལྟར་སེམས་རྒྱུད་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་འཁྲུག་པར་བྱེད་པའི་བློ་ངན་པ་ཞིག་ལ་ཟེར་བ་ཡིན། བློ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱིས་ཟིན་པ་དང་། མ་ཟད་ཕྲག་དོག། འཁོན་འཛིན། ང་རྒྱལ། ཞེ་སྡང་སོགས་ཉོན་མོངས་ཕྲ་རགས་ཧ་ཅང་གྲངས་མང་པོ་ཞིག་བློ་དེ་ལ་གནས་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འདི་ཡིན་པ་ནང་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་སུ་གསལ་པོར་གསུངས་ཡོད། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །བདག་ཡོད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཤེས། །བདག་གཞན་ཆ་ལས་འཛིན་དང་སྡང་། །འདི་དག་དང་ནི་ཡོངས་འབྲེལ་ལས། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས། དེའི་དོན་ནི་ཐོག་མར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ངའོ་སྙམ་པའི་སེམས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ཡོད་པ་རེད། བསམ་པ་དེའི་ཐོག་ནས་ངའམ་བདག་ཅེས་པ་དེ་བློ་ལ་ཤར་ཡོང་དུས་དེ་ལ་རིམ་གྱིས་གོམས་པའི་དབང་གིས་བློ་བུར་དུ་ངའམ་བདག་ཅེས་པ་རང་དབང་དང་བདེན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པར་འཛིན་གྱི་ཡོད། དེས་རང་དབང་གིས་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་བདག་དེ་ཉིད་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་དེ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་བདག་གི་ཕྱོགས་དང་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ཞེས་འཛིན་གྱི་ཡོད། གང་ལྟར་ཆགས་སྡང་གི་དབང་གིས་རང་ཕྱོགས་དང་གཞན་ཕྱོགས་ཞེས་སྡེ་ཚན་གྱི་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་རྒྱུ་ཡི་རྩ་བ་ང་ཞེས་པའི་བདག་འཛིན་འདི་ལ་ཐུག་ཡོད། ང་ཞེས་པའི་བདག་འཛིན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཕྱེ་བ་ན། བདག་ཕྱོགས་ཞེས་བདག་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བདག་གི་གཉེན་དང་གྲོགས་ཞེས་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་། གཞན་ཕྱོགས་ལ་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བདག་གི་དགྲ་ཞེས་སྡང་བའི་བློ་སྐྱེ་ཡི་ཡོད། དེ་ལྟར་ཆགས་སྡང་གི་བློ་ངན་གཉིས་པོ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་འཇུག་པ་སོགས་སྡིག་པའི་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་གསོག་གི་ཡོད་པ་རེད། ལས་བསགས་པ་དེས་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཉོན་མོངས་དུག་གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་རེད། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས།།འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་མི་དགེ་བ། །མ་ཆགས་མ་སྡང་གཏི་མུག་མེད། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་དགེ་བ་འོ། །ཞེས་གསུངས་སོ།།
གསུམ་པ་འགོག་པའི་བདེན་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འགོག་བདེན་འཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་བདེན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཕྲ་རགས་ཅི་རིགས་པ་སྤངས་པའམ་འགོག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞིག་ལ་ཟེར། འོ་ན་འགོག་བདེན་ཞེས་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སེམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཡོངས་རྫོགས་སྤངས་པ་ལ་ཟེར་ན། ཉོན་མོངས་རྩ་བ་ནས་སྤང་རྒྱུ་ཡོད་དམ་ཟེར་ན། ཉོན་མོངས་སྤང་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏན་ཏན་ཡོད། འདིར་ཉོན་མོངས་སྤང་ཐུབ་པ་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཤད་ཀྱི་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དང་པོ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ། །དྲི་མ་རྣམས་ནི་བློ་བུར་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བའི་ལྷ་ཁང་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ལས། དུག་གསུམ་གྱིས་ཁེངས་པའི་སྙོག་ལུད་ཀྱི་ཚང་ཞིག་གཏན་ནས་མིན།དྭགས་པོའི་ཐར་རྒྱན་ལས།སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ལ། ཆོས་སྐུ་ནི་སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་། སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པའོ། གཞི་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དབྱེ་བ་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡེ་གདོད་མ་ནས་བཟང་ངན་ནམ། ཆེ་ཆུང་། མཐོ་དམན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པས་ན་ཡང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པའོ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡེ་ནས་ཉོན་མོངས་ཆགས་སྡང་སོགས་ཀྱིས་མ་གོས་པ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་ཡོད། སེམས་སྟེང་གི་དྲི་མ་ཆགས་སྡང་འདི་རྣམས་ནི་གནས་སྐབས་བློ་བུར་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད། སེམས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ལུགས་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་གཏན་ནས་གོས་མྱོང་མེད། དཔེར་ན། ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ་སྤྲིན་པ་ཇི་ལྟར་ཆེ། རྒྱུན་ཇི་ལྟར་རིང་ཡང་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་སྔོ་སང་ངེ་བ་ལ་སྤྲིན་པས་འགྱུར་བ་འགྲོ་མི་ཐུབ་པ་ལྟར་དུ་ཡིན།རྒྱུ་མཚན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་བློ་འདི་རྣམས་གནས་སྐབས་ཙམ་ཡིན་པས་ཟད་རུང་དང་སྤང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནོ།། རྒྱུ་མཚན་གཉིས་པ་ནི། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཆགས་སྡང་སོགས་ཉོན་མོངས་པའི་བློ་རྣམས་ནི་བློ་ནོར་བ་དང་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་ཡུལ་གྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ནོར་བའི་བློ་དེ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བློ་གཞན་གྱི་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་མེད། གཉེན་པོ་བདག་མེད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སོགས་དགེ་བའི་བློ་རྣམས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ཡང་དག་པའི་བློ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཇི་ཙམ་གོམས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་བློ་དེ་ཉིད་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་དང་དཔང་པོ་ཡང་དག་ཡོད། དཔེར་ན་མི་ཞིག་གིས་མི་གཞན་ཞིག་བསད་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་འགལ་ཡོད་ན། ནག་ཅན་པ་དང་། གྱོད་ཡ་བཅས་གཉིས་ཀ་ཁྲིམས་ཁང་དུ་འགྲོ་དགོས། ཁྲིམས་ཁང་ནས་ཟུར་ཉན་དང་། དཔང་པོ། ཁྲིམས་དཔོན་སོགས་ཀྱིས་གྱོད་ཡ་དང་ནག་ཅན་པ་དེ་གཉིས་ཀ་སུ་ལ་བདེན་པ་ཡོད་མེད་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་ཅིང་དྲང་བདེན་གྱིས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས་ཐག་གཅད་དགོས། གང་ལ་བདེན་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ། དཔེ་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་གཡོ་ཅན་གྱིས་བསླུས་པའི་སེམས་འདི་ལ་དུས་ནམ་ཡང་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མི་སྲིད། ནམ་ཞིག་རྒྱལ་ཁ་ནི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ།། དཔེར་ན་ཕྱི་ཡི་འབྱུང་བ་ཚ་གྲང་ལྟར་གང་ལ་ཚ་བ་ཡོད་པའི་གནས་སུ་གྲང་བ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ལྟར། གང་ལ་གཉེན་པོ་སྟོབས་ལྡན་ཡོད་པའི་གནས་དེར་སྤང་བྱ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། ཚ་གྲང་གཉིས་གཞི་གཅིག་གི་ཐོག་ཏུ་ལྷན་གཅིག་ཏུ་གནས་མི་སྲིད་པ་ལྟར་རེད།སེམས་སྟེང་གི་ཉོན་མོངས་སོགས་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་འགྱུར་བ་འགྲོ། འགྱུར་བ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཞིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་ཉིད་བསླུ་བའི་ཆོས་དང་མི་བདེན་པའི་ཆོས་ཞིག་ཡིན། ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་མ་རིག་པ་ལ་དངོས་སུ་འཛིན་སྟངས་དངོས་འགལ་དུ་གནས་ཤིང་དེ་ཉིད་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་ཡང་དག་ཡོད། བློ་དེ་ཉིད་ལ་གོམས་ཤིང་འདྲིས་པར་གྱུར་ན་ནམ་ཞིག་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྤང་ཐུབ། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་པ། ནང་སེམས་བཟང་པོའི་ཕྱོགས་ལ་གོམས་ན་ཡར་རྒྱས་ལ་མཐའ་མེད་པ་ཡིན། དཔེར་ན་དེང་སང་ཕྱི་དངོས་པོའི་ཡར་རྒྱས་ལོ་དང་ཟླ་བར་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བ་འདི་དང་གཅིག་པ་ཡིན། སེམས་ཀྱི་བློ་བཟང་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གོམས་ན་སེམས་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཧ་ཅང་མང་པོ་འཐོབ་རྒྱུ་ཡོད། སྤྱོད་འཇུག་ལས། །གོམས་ན་སླ་བར་མི་འགྱུར་བའི། །དངོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བཟང་ངན་གང་གི་ཕྱོགས་སུ་གོམས་ཀྱང་བློ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་གི་ཡོད། བཟང་པོའི་ཕྱོགས་སུ་དམ་པའི་ཆོས་ལམ་དུ་ས་དང་པོ་ནས་ས་བཅུའི་བར་སེམས་སྟེང་གི་དྲི་མ་རྣམས་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད། གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་སྤང་ཐུབ་པ་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བསམས་པ་ཡིན་ན། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སོགས་དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་དྲི་མ་རྣམས་སུན་འབྱིན་ཐུབ་པ་དང་། མཐར་ཐུག་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམས་རྩད་ནས་གཅོད་ཐུབ་པ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་འདི་བློ་བུར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་སྤང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལུང་དང་། རིགས་པ། རྒྱུ་མཚན་གང་ནས་དཔྱད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ནས་གསལ་པོ་ཡིན། ཉོན་མོངས་གཏན་ནས་སྤང་ཐུབ་ན་འགོག་བདེན་འཐོབ་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན། བཞི་པ་ལམ་བདེན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འཐོབ་བྱ་འགོག་བདེན་དེ་ཉིད་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཞིག་ལ་ཟེར། དཔེར་ན། བདག་མེད་པའམ་སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན། དེ་ཧ་གོ་བ་ལ་དང་པོ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྐོར་ཤེས་དགོས། སྤྱིར་སེམས་ཞེས་པ་དེ་གསལ་རིག་ཙམ་ཞིག་ལ་ཟེར། ཡང་དག་པའི་སེམས་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཡོད། སེམས་སམ་བློ་ཡང་དག་པ་ནི། ཡུལ་ལ་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་ལྟར་དོན་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཟེར། དཔེར་ན་ཤོག་བུ་དཀར་པོ་ཡིན་པ་ལ་མ་ནོར་བར་དཀར་པོར་འཛིན་པའི་བློ་ལྟ་བུ་ཡིན། ལོག་པའི་བློ་ནི། བློས་ཇི་ལྟར་རང་ཡུལ་དོན་ལ་མི་གནས་པར་འཛིན་པ་དཔེར་ན། མཁྲིས་ནད་ཀྱིས་མིག་སླད་པའི་མི་ཡིས་ཤོག་བུ་དཀར་པོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་ལྟར་དོན་ལ་མི་གནས་པར་དཀར་པོ་ཉིད་སེར་པོར་སྣང་བའི་འཛིན་པ་ལྟར་ཡིན། གང་ལྟར་སེམས་ལ་ཡང་དག་དང་ཡང་དག་མིན་པའི་རིགས་གཉིས་ཡོད། སེམས་ཡང་དག་པའི་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་དོན་ལ་གནས་པ་ལྟར་མ་ནོར་བར་འཇལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན། མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་རྣམས་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་བློ་ལྟ་བུ་ཡིན། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ། མི་སྟོང་པ། བདེན་གྲུབ་སོགས་སུ་འཛིན་པ་ནི་འཛིན་སྟངས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བློ་ཡིན། ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས་ངོ་མ་འཇལ་ཐུབ་མཁན་གྱི་ཡུལ་ཅན་བློ་དེས་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་མ་འདྲེས་པ་གསལ་བོར་མཐོང་བའམ་ཤེས་ཐུབ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ན་དེ་ལས་ཐར་འདོད་ཀྱི་བློ་ངེས་འབྱུང་རྣལ་མ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ། ངེས་འབྱུང་ཡང་དག་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན། ཡང་དག་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་ལམ་ལྔ་ལས་ཚོགས་ལམ་ཐོབ་པ་ཡིན། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཉམས་ལེན་གོང་འཕེལ་དུ་བཏང་སྟེ་སྦྱོར་ལམ། མཐོང་ལམ། སྒོམ་ལམ། མཐར་མི་སློབ་པའི་ལམ་བཅས་འཐོབ། དེ་ལྟའི་ལམ་ལྔ་ལས་ཚོགས་སྦྱོར་གཉིས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་དང་། མཐོང་ལམ་དང་། སྒོམ་ལམ། མི་སློབ་པའི་ལམ་གསུམ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འཕགས་ལམ་ཞེས་བྱ། ལམ་ལྔའི་ནང་ནས་བསླབ་པ་གསུམ་ཀྱང་མཉམ་དུ་འགྲོ་དགོས། དེ་ནི་བསླབ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། བསླབ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ། བསླབ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་གསུམ་ཡིན། གང་ལྟར་ཡང་བསླབ་གསུམ་དང་ལམ་ལྔ་རྣམས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་ཚོགས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་ལམ། སྦྱོར་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་ལམ། མཐོང་ལམ་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ནས་དེ་ཉིད་སྒོམ་ལམ་རིམ་གྱིས་ཡར་ལྡན་དུ་སྒོམ་ཞིང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་ཤིང་། རྟོགས་བྱ་རྣམས་རིམ་གྱིས་རྟོགས་ནས་མཐར་མི་སློབ་པའི་ལམ་མྱང་འདས་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་ཀྱི་ཡོད། མདོར་ན། ཐོག་མར་བདེན་པ་བཞི་ཤེས་དགོས། བདེན་བཞིའི་ནང་ནས་ཆོས་དཀོན་མཆོག་དེ་ཉིད་འགོག་བདེན་དང་། ལམ་བདེན་གཉིས་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཤེས། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འགོག་ལམ་གཉིས་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པའི་འཕགས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཡོད་པར་ཤེས། དེ་ནས་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཉིད་ཀྱང་ལམ་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས། འགོག་བདེན་མཐར་ཐུག་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ལམ་ལྔའི་ཐ་མ་མི་སློབ་པའི་ལམ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་པ་ཤེས། དེ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འབྱུང་བར་ཤེས་པ་ན་སྐྱབས་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དེ་བདེན་བཞི་དང་ལམ་ལྔའི་ཉམས་ལེན་ཁོ་ན་ལ་བསྟེན་ནས་འབད་བརྩོན་བྱས་ན་ཐར་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པར་ངེས་ཤེས་འདྲོངས། སྐབས་དེ་དུས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཟེར་དུས་རྨོངས་དད་ཀྱིས་བསླད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་སོང་བ་ཡིན་ཙང་ལམ་བདེན་དང་མཆོག་གསུམ་ལ་མི་འཕྲོག་པའི་དད་པ་སྐྱེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཟེར་དུས་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་དེ་ལ་སེམས་ཐག་ཉེ་བོ་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱུང་ན་མཆོག་གསུམ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དད་པ་ནི་བསླུ་མེད་ཀྱི་དད་པ་དང་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་ཡིན་པས་རྨོངས་དད་ཀྱིས་མ་བསླད་པར་ཤེས་ནས་དད་པ་རྙེད་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེའོ།།
གཉིས་པ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་ལ་བདུན།
དང་པོ་རྟེན་འབྲེལ་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་མ་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས། སྟོན་པས་རྟེན་འབྲེལ་གསུངས་ཚུལ། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒྲ་དོན། གྲངས་ངེས། སོ་སོའི་ངོ་བོ། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་བསྡུ་ཚུལ། རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་སྲིད་པ་འཁོར་ལོ་བཅས་བདུན་ནོ།།

དང་པོ་ནི། མདོ་ལས།དགེ་སློང་དག་སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ་།། སུས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། རྗེ་ཙོང་ཁ་པས་མཛད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་བསྟོད་པ་ལས། །ཁྱེད་ཀྱི་སྨྲ་བ་ཟླ་མེད་པར། །མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་རྟེན་འབྱུང་གི །ལམ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གསུང་གཞན་ཡང་། །ཚད་མར་གྱུར་བར་ངེས་པ་སྐྱེ། །དོན་བཞིན་གཟིགས་ནས་ལེགས་གསུངས་པ། །ཁྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སློབ་པ་ལ། །རྒུད་པ་ཐམས་ཅད་རིང་དུ་གྱུར། །ཉེས་ཀུན་རྩ་བ་ལྡོག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ང་ཚོ་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་ནི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན། མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས་དེ་སྤངས་ན་ཉོན་མོངས་ཡོངས་རྫོགས་སྤངས་ཟིན་པ་ཡིན། དཔེར་ན། ལྗོན་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་རྩད་ནས་བཅད་ན་ཡག་ག་དང་ལོ་མ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་བཅད་ཟིན་པ་ལྟར་ཡིན།རྒྱུ་མཚན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉན་ཐོས་སྡེ་བའི་གཞུང་ལས་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་གི་སྒོམ་འདི་ཧ་ཅང་དར་སྲོལ་ཆེ། ད་ལྟ་ཡིན་ནང་ཐའེ་ལན་དང་འབར་མ་སོགས་ཉན་ཐོས་སྡེ་བའི་དགོན་པ་རྣམས་ལས་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འདི་སློབ་སྦྱོང་གི་སྡེ་ཚན་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཉམས་ལེན་གྱི་སྙིང་པོར་བཟུང་ནས་སྒོམ་རྒྱག་གི་ཡོད། དེ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པར་རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྱུང་དང་། ཆ་ཤས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་དང་། མིང་བརྡས་བཏགས་པའི་རྟེན་འབྱུང་གསུམ་གྱིས་གནས་ཡོད། ལས་དང་པོ་པའི་ངོ་སྐལ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྱུང་འདི་འཐད་ཆེ་བས་ལེགས་པར་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་དུ་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཆ་ཤས་རྟེན་འབྱུང་། དཔེར་ན། ཁང་པ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བློ་ལ་སྐྱེ་བའི་སྐབས་སུ་ངས་མཐོང་བཞིན་པའི་ཁང་པ་འདི་རེད་བསམ་པ་ཙམ་ལས་ང་ཚོས་ཞིབ་ཏུ་བསམ་བློ་གཏང་གི་མེད། ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ན་ཁང་པ་འདི་ལ་ས་དང་རྡོ་དང་ལྕགས་སོགས་མང་པོ་ཞིག་ཚོགས་པས་མི་ཡིས་བཟོས་པ་ཞིག་ལ་མིང་གི་བརྡས་བཏགས་པ་ལྟར་ཡིན། དེ་ཆ་ཤས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་ཡིན། རིགས་པ་དེ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་གཞན་ལའང་སྦྱར་ཆོག།དེ་ལ་བློ་གོམས་པར་བྱས་ན་མིང་བརྡས་བཏགས་པའི་རྟེན་འབྱུང་འདི་ལ་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཐུབ། དང་པོ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་འདི་འབྱུང་། དཔེར་ན། ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་ནས་འབྱུང་བ་ལས་སྲན་མ་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་ཡིན། འདི་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་ཡིན། གཉིས་པ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཆ་ཤས་དུ་མ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ལྟར་ཡིན། དཔེར་ན། ཁང་པ་ལྟར་ས་རྡོ་ལྕགས་རིགས་སོགས་མང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིགས་ནས་དབྱིབས་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་ཁང་པའི་མིང་བཏགས་པ་ལྟར་རེད། གསུམ་པ་གོང་གི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་དང་། ཆ་ཤས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་དེ་གཉིས་དོན་ངོ་མར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པར་མིང་བརྡས་བཏགས་པའི་རྟེན་འབྱུང་འདི་ལ་ངེས་པ་རྙེད་ནས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་དོན་རང་ངོས་ནས་མ་གྲུབ་པར་མིང་ཙམ་བརྡ་ཙམ་ཡིན་པ་ངོ་འཕྲོད་ཡོང་བའོ།། གང་ལྟར་ཀྱང་རྒྱུ་འབྲས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཤིག་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན། གང་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ།། དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། །རྟེན་ནས་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །དེ་ནི་རྟེན་ནས་བཏགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། རྟེན་འབྲེལ་དང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལེགས་པར་ཤེས་ན་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཚུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཤེས་པ་ཡིན། ཆོས་གཞན་རྣམས་ནི་རྟེན་འབྲེལ་དང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཙམ་ཡིན་ནོ།། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་པ་ཕུལ་བའི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ལ་མ་བསྟོད་ནས་སྟོན་པ་གཞན་གྱིས་མ་གསུངས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འདི་གསུངས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གི་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་བསྟོད་པ་གནང་ཡོད། དེ་ལ་དགོས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ།།
གཉིས་པ་སྟོན་པས་རྟེན་འབྲེལ་གསུངས་ཚུལ་ནི།
མདོ་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ།སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང་མྱ་ངན་དང། སྨྲེ་ངག་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འགག་ཚུལ་ནི། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག། འདུ་བྱེད་འགགས་པས་རྣམ་ཤེས་འགག། རྣམ་ཤེས་འགགས་པས་མིང་གཟུགས་འགག། མིང་གཟུགས་འགགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགགས་པས་རེག་པ་འགག། རེག་པ་འགགས་པས་ཚོར་བ་འགག། ཚོར་བ་འགགས་པས་སྲེད་པ་འགག། སྲེད་པ་འགགས་པས་ལེན་པ་འགག།ལེན་པ་འགགས་པས་སྲིད་པ་འགག། སྲིད་པ་འགགས་པས་སྐྱེ་བ་འགག། སྐྱེ་བ་འགགས་པས་རྒ་ཤི་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་ངག་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་རྣམས་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། མཐར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ད་ལྟ་དངོས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱང་འགག་པར་འགྱུར་རོ།།
གསུམ་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒྲ་དོན་ནི།
ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ། པྲ་ཏི་ཏཱ་ཞེས་པ་ནི་རྟེན། ལྟོས། འཕྲད་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀུན་རྟེན་འབྱུང་དུ་གསུངས་པ་དང་། ཡང་པྲ་ཏི་ཏཱ་ས་མུད་པ་ཏ་ཞེས་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདུས་བྱས་ཀུན་རྟེན་འབྱུང་དུ་གསུངས་པ་དང་། འདི་ནི་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་ལྟར་ཡིན། དབུ་སེམས་གཉིས་ཀྱི་འགྲེལ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པས་འདིར་རྒྱས་བཤད་མ་དགོས་པར་གནས་སྐབས་དེ་ཙམ་གྱིས་འཐུས་སོ།།
བཞི་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གྲངས་ངེས་ནི།
ས་སྐྱའི་མཁས་དབང་ཀུན་མཁྱེན་གོ་རམས་པས། སྐད་ཅིག་མའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་རྟེན་འབྲེལ། གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ། རྒྱུན་ཆགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་སོགས་མང་པོ་ཞིག་གསུངས་ཡོད་པས་རེ་རེ་བཞིན་འགྲེལ་བཤད་བྱས་ན་ཡིག་ཚོགས་མང་དུ་དོགས་པས་གནས་སྐབས་བཞག་གོ། མདོར་ན་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལ་གོང་དུ་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གཉིས་ཡོད། དང་པོ་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ཕྱི་ཡི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། ནང་གི་རྟེན་འབྲེལ་གཉིས་ཡོད། དེ་ལ་དང་པོ་ཕྱི་ཡི་རྟེན་འབྲེལ་ནི་མིག་གི་དབང་པོས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་། རྣ་བའི་དབང་པོས་སྒྲ་འཛིན་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་སོགས་དབང་པོ་སྒོ་ལྔས་ཡུལ་ལ་མ་འདྲེས་པར་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་འདི་ཕྱི་ཡི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན། ནང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ནི། གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་འབྱུང་བ་ནས་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་འབྱུང་བའི་བར་ཡིན། དེ་དང་མ་ཟད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཟས་ལ་བརྟེན་ནས་སྲོག་འཚོ་བ་དང་། ལེགས་སྤྱད་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་འགྲོ་དང་། ཉེས་སྤྱད་ལ་བརྟེན་ནས་ངན་འགྲོ་སོགས་བདེ་སྡུག་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་བཅས་མང་པོ་ཡོད།གཉིས་པ་རྣམ་བྱང་སོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལ། དཔེར་ན། ཚོགས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་ལམ། སྦྱོར་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་ལམ། མཐོང་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒོམ་ལམ། སྒོམ་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་སློབ་པའི་ལམ་བཅས་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལྔ་ལྟ་བུ་དང་། ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་རིམ་བཞིན་མདོ་ཡི་སྐབས་སུ་བཤད་པའི་ས་བཅུ་ཡོངས་རྫོགས་རྣམས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཉམས་ལེན་ཡོངས་རྫོགས་ལམ་གོང་མ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འོག་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་དགོས་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ།།
ལྔ་པ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སོ་སོའི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ལ།
ཐོག་མའི་མ་རིག་པ་ནི། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། མ་རིག་པ་ནི། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སམ་དེའི་འགལ་ཟླར་གྱུར་པ་གནས་ལུགས་ལ་རྨོངས་པ་འཁོར་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་བདག་འཛིན་དེ་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་གསུངས། གཉིས་པ་འདུ་བྱེད་ནི། མ་རིག་པ་དེས་བསགས་པའི་རིགས་དྲུག་གང་རུང་དུ་སྐྱེ་བ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་གསོག་མཁན། གསུམ་པ་རྣམ་ཤེས་ནི། མ་རིག་པ་དེས་བསགས་པའི་ལས་གང་དུ་བསྒོས་པའི་རྒྱུ་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཡིན་ནོ། བཞི་པ་མིང་གཟུགས་ནི། མིང་ནི་གོང་གི་ལས་དེས་འཕངས་པའི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་གཟུགས་ཅན་མིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་དང་། གཟུགས་ནི་ནུར་ནུར་བོ་དང་། མེར་མེར་བོ། ནར་ནར་བོ་དང་། གོར་གོར་བོ་དང་། མཐར་རྐང་ལག་གི་དབྱིབས་དོད་པ་སོགས་མ་ཡི་མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་གྲུབ་པའི་སྐབས་སོ།། ལྔ་པ་སྐྱེ་མཆེད་ནི། གོང་གི་མིང་གཟུགས་རྣམས་འཕེལ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁ་སྣ་སོགས་དབང་པོའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་གྲུབ་སྟེ་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྲུབ་པའོ།། དྲུག་པ་རེག་པ་ནི། ཡུལ་དབང་རྣམ་ཤེས་གསུམ་འདུས་ནས་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་བར་མ་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ལོངས་སྤྱོད་པའོ།། བདུན་པ་ཚོར་བ་ནི།རེག་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་ཅི་རིགས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དེ་ཡིན་ནོ།།བརྒྱད་པ་སྲེད་པ་ནི། ཚོར་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དེ་ཉིད་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲལ་བར་འདོད་པ་ཡང་སྲིད་ལ་དགའ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ།། དགུ་པ་ལེན་པ་ནི། གོང་གི་སྲེད་པ་དེ་ཉིད་ཤས་ཆེར་འཕེལ་བའི་འདོད་ཆགས་དེ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་འདོད་པ་ཉེར་ལེན། ལྟ་བ་ཉེར་ལེན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་རྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་ཉེར་ལེན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉེར་ལེན་བཅས་ཡོད་དོ།། བཅུ་པ་སྲིད་པ་ནི།གཉིས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས་དེ་ཉིད་ལ། བརྒྱད་པ་སྲེད་པ་དང་། དགུ་པ་ལེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་གསོས་བཏབ་ནས་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ།། བཅུ་གཅིག་པ་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་གནས་སུ་ལས་དེས་ཚེ་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དང་པོའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཡིན་ནོ།། བཅུ་གཉིས་པ་རྒ་ཤི་ནི། རྒ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་བཟུང་ན་ཚོད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡིན་ལ། ཤི་བ་ནི་ཕུང་པོའི་རིགས་མཐུན་དོར་ནས་རྣམ་ཤེས་ལུས་དང་ཁ་བྲལ་དུ་གྱུར་བའོ། འདིར་རྒ་བ་དང་ཤི་བ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བགྲང་བ་ཡིན་ནོ།།
དྲུག་པ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་བསྡུ་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས།
དང་པོ་བཞིར་བསྡུ་བ་ནི།
མ་རིག་པ། འདུ་བྱེད། རྣམ་ཤེས་གསུམ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག།མིང་གཟུགས། སྐྱེ་མཆེད། རེག་པ། ཚོར་བ་བཞི་འཕངས་པའི་ཡན་ལག།སྲེད་པ། ལེན་པ། སྲིད་པ་གསུམ་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག།སྐྱེ་བ། རྒ་ཤི་གཉིས་གྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བསྡུ་བ་སྟེ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་སྡེ་ཚན་བཞི་རུ་བསྡུ་བའོ།།
གཉིས་པ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི།
མ་རིག་པ། སྲེད་པ། ལེན་པ་གསུམ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ།འདུ་བྱེད། སྲིད་པ་གཉིས་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། ལྷག་མ་བདུན་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བསྡུ་བ་སྟེ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཡན་ལག་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའོ།།
གསུམ་པ་ཡན་ལག་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ནི།
མ་རིག་པ། འདུ་བྱེད། སྲེད་པ། ལེན་པ། སྲིད་པ་ལྔ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པར་བསྡུ། ལྷག་མ་བདུན་སྡུག་བདེན་དུ་བསྡུ་བ་སྟེ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་སྡེ་ཚན་གཉིས་སུ་བསྡུ་བའོ།།
བདུན་པ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་མཚོན་བྱེད་སྲིད་པ་འཁོར་ལོའི་དོན་བཤད་པ་ནི།
སངས་རྒྱས་ཞལ་བཞུགས་དུས་སུ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ། མཐའ་འཁོབ་སྒྲ་སྒྲོག་གི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲབ་རིན་ཐང་བྲལ་བ་ཞིག་སྐྱེས་སུ་བསྐུར་བའི་ལན་དུ་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་རང་གི་གྲོགས་པོ་སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་གྲོགས་པོར་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐབས་ལམ་ཞུས་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདེན་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་མཚོན་བྱེད་སྲིད་པ་འཁོར་ལོའི་དཔེ་རིས་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ལ་གནང་བས་རྒྱལ་པོས་རང་གི་གྲོགས་པོ་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་ལ་བསྐུར་ནས་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་སོགས་བློན་པོ་དང་འབངས་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པ་འཁོར་ལོའི་རི་མོ་ཉིད་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་བདེ་སྡུག་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཇི་བཞིན་ཤེས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། རྗེས་ནས་སྟོན་པས་རང་གི་ཉེ་གནས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་ནས། དགེ་འདུན་པའི་འདུ་ཁང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་མཚོན་པའི་དཔེའུ་རིས་འབྲིར་བཅུག་ནས་ད་བར་ནང་པའི་དགོན་པ་ཕལ་མོ་ཆེའི་ལྷ་ཁང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདིའོ།།
སྲིད་པ་འཁོར་ལོའི་མཚོན་དོན་ནི།
སྲིད་པ་འཁོར་ལོ་འདིས་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་མཚོན་ནོ།། རི་མོ་འདིས་དང་པོ་མ་རིག་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐར་ཤི་བའི་བར་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་འཁོར་སྟངས་མཚོན། དེ་ལ་དང་པོ་སུ་འཁོར་བ། རྒྱུ་གང་གིས་འཁོར་བ། གནས་གང་དུ་འཁོར་བ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ། ཡུན་རིང་ཐུང་ཇི་ཙམ་འཁོར་བ། དུས་ནམ་ཞིག་ནས་འཁོར་བ་བཅས་དྲུག་ལས།དང་པོ་སུ་འཁོར་བ་ནི། ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན། གཉིས་པ་རྒྱུ་གང་གིས་འཁོར་བ་ནི། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང་པོ་མ་རིག་པས་རྒྱུ་བྱས་ནས་ཉོན་མོངས་དུག་གསུམགྱིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་འཁོར་བ་ཡིན། གསུམ་པ་གནས་གང་དུ་འཁོར་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་སུ་འཁོར་རོ།། བཞི་པ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཁོར་ན། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཐོག་མའི་མ་རིག་པའི་གཞན་དབང་དུ་སོང་ནས་དེ་ལས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས་བསགས། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་གྲུབ། རིམ་གྱིས་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་འཁོར་བའམ་དཔེར་ན་བུམ་ནང་དུ་སྦྲང་མ་བཅུག་པ་ནང་བཞིན་འཁོར་བ་ཡིན། ལྔ་པ་ཡུན་རིང་ཐུང་ནི། ལས་ཉོན་མ་ཟད་བར་དུ་འཁོར་བ་ཡིན། དྲུག་པ་དུས་ནམ་ཞིག་ནས་འཁོར་ན། མ་རིག་པས་འཁོར་བར་འཕངས་ནས་བཟུང་སྟེ་འཁོར་བ་ཡིན། རི་མོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རེ་རེ་བཞིན་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང་མཚོན་དཔེ་བྱས་ནས་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་ད་རེས་ཡིག་ཚོགས་མང་དུ་དོགས་ནས་གནས་སྐབས་དེ་ཙམ་གྱིས་འཐུས་པར་བྱས་སོ།། མདོར་ན། བདེན་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འདི་ནི་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡང་དག་པ་དེ་ཡིན་པས་ཐར་པ་དོན་གཉེར་གྱི་གང་ཟག་ཅིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་འདི་རྣམས་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཡང་དག་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ནང་པ་མཚན་ཉིད་པ་རུ་འགྱུར་བའོ། བདེན་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བཞི་སོགས་ཉན་ཐོས་སྡེ་བའི་ལྟ་གྲུབ་འདི་རྣམས་ལ་ཉམས་ལེན་བྱས་ན་གཞན་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་། རང་རྒྱུད་ལ་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་པས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཉམས་ལེན་ལ་འབད་འཚལ་ལོ།།
ས་བཅད་གཉིས་པ་དེ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱབས་འགྲོ་ལ་གཉིས། དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོའི་སྐོར་མདོར་བསྡུས་ཙམ་བཤད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཐར་པ་འཐོབ་དགོས་པར་བསྟན་པའོ། དང་པོ་ནི།
སྐྱབས་འགྲོའི་རྒྱུ་ནི་འཇིགས་པ་དང་དད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་སྐྲག་མེད་ན་དད་པ་མི་སྐྱེ། དད་པ་མེད་ན་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ། སྐྱབས་སུ་མ་སོང་ན་འཁོར་བ་ནས་ཐར་མི་ཐུབ། འཁོར་བ་ལས་མ་ཐར་ན་བདེ་བ་མེད། བདེ་བ་མེད་ན་མི་ཡི་ལུས་རྟེན་བླངས་པའི་གོ་མ་ཆོད་པ་ཡིན། གང་ལྟར་གཅིག་མེད་ན་གཅིག་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་དང་པོ་ནི་སྐྱབས་འགྲོའི་རྒྱུ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ།། མདོ་ལས། །དད་པ་མེད་པའི་མི་རྣམས་ལ། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་མི་འབྱུང་སྟེ། །ས་བོན་མེ་ཡིས་ཚིག་པ་ལ། །མྱུ་གུ་སྔོན་པོ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དད་པ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེའོ།།འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་གནས་རིས་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ལས་བདེ་བ་ནམ་ཡང་མེད་པར་ཧ་གོ་ནས་གནས་སྐབས་ཚེ་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ལུས་ཚ་ཟིང་ངེ་ད་རེས་ངས་ལུས་རྟེན་འདིར་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྣམས་ལས་བྲལ་བའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་དགོས་བསམ་པའི་བློ་འཁོར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྐྲག་གི་བློ་སྐྱེ། བློ་སྐྱེས་པའི་སྐབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་སྐྱོབ་མཁན་སུ་ཡོད་ན་བསམས་ནས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་དུས་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་པུ་ཡིན་པ་ཧ་གོ། སངས་རྒྱས་དེ་ལམ་ཇི་འདྲ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་བསམས། ང་ཚོ་ནང་བཞིན་དང་པོ་འཁོར་བའི་ཚུལ་བཟུང་ཞིང་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་སོགས་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དངོས་སུ་མྱོང་བ་མིག་གིས་མཐོང་ནས་དེ་ལ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་ཚེ་འདིའི་ནང་མི་དང་རྒྱལ་སྲིད་སོགས་ཡོངས་རྫོགས་བློས་བཏང་བ་རེད། ལམ་དམ་པའི་ཆོས་སུ་ཞུགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་སངས་རྒྱས་པ་རེད། སངས་རྒྱས་དངོས་ནི་དོན་གཉིས་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ལྡན་ཅན་རང་དོན་དུ་ཆོས་སྐུའི་གོ་འཕང་བརྙེས། གཞན་དོན་དུ་གཟུགས་སྐུའི་འགྲོ་དོན་མཛད་ཐུབ་མཁན་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན། ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་རང་གི་ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལའང་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་གཉིས་ཀ་འདུས་པ་རྗོད་བྱེད་གསུང་རབ་ཀྱི་ཡེ་གེ་རྣམས་དང་། བརྗོད་བྱ་དེའི་དོན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མདོར་ན་འགོག་ལམ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་གོ་དགོས་པ་རེད། དམ་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མོས་པ་ཡོད་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་མཁན་རྣམས་དགེ་འདུན་ཡིན་པ་རེད། དགེ་འདུན་དེ་ལའང་རྒྱུན་ཞུགས། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་མི་འོང་བ། དགྲ་བཅོམ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོགས་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ནས་རིགས་མ་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད་རེད། གང་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་བསྟེན་ནས་དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་གང་རུང་འཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་དགེ་འདུན་དེ་ཉིད་ཀྱང་ནམ་ཞིག་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡོད་པ་བཅས་ཧ་གོ་དགོས་པ་རེད། ལམ་བདེན་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྔ་ཡང་སངས་རྒྱས་མང་པོ་བྱུང་བ་དང་། མ་འོངས་པར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་རུང་བ། ད་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སོགས་བསྐལ་བཟང་གི་སངས་རྒྱས་སྟོང་རྩ་གཉིས་སོགས་དངོས་སུ་ཤེས་ཐུབ་པ་རེད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཕྱི་ལོགས་ཤིག་ནས་མ་ཡིན་པར་རང་རྒྱུད་ནས་ཡོང་ཐུབ་པ་ཧ་གོ་ནས་སྙིང་སྟོབས་བསྐྱེད་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་དགོས་པ་རེད། མདོར་བསྡུས་ཁ་གསལ་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་བཤད་ན། སངས་རྒྱས་ནི་སྨན་པ་མཁས་པ་དང་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་ནི་སྨན་ལྟ་བུ། དགེ་འདུན་ནི་ནད་གཡོག་ལྟ་བུ། རང་ཉིད་ནི་སྐྱབས་མེད་མགོན་མེད་ཀྱི་ནད་པ་ཟུངས་ཟད་ལྟ་བུ། སྤྱིར་བཏང་ནད་པར་སྨན་པ་ཡག་པོ་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡང་ནད་ལས་གྲོལ་དགོས་ན་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་སྨན་པའི་ལག་ཏུ་མེད། ནད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྨན་པས་གང་གསུངས་པ་ལྟར་སྨན་རྣམས་དུས་ཐོག་ཏུ་བཟའ་བ་དང་། ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་སོགས་གཟབ་པ་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ནད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཐུབ། དཔེ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས། །ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་པའི་ལམ་བསྟན་གྱི། །ཐར་པ་རང་ལ་རག་ལས་ཤེས་པར་བྱོས། ཞེས་གསུངས་ཡོད། གསུང་འདི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་ཡོད།
གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཐར་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི།
བདག་བདེ་བ་འདོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་ད་ལྟའི་མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་གང་དུ་འབྱུང་རྩད་གཅད་དགོས། ད་ལྟ་དངོས་སུ་མྱོང་བཞིན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། ན་བ། རྒ་བ། མཐར་འཆི་བ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་བཞིའི་ནང་དུ་འདུས་ཡོད། ཡན་ལག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཧ་ཅང་མང་། དགྲ་མི་སྡུག་པ་དང་འཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ། གཉེན་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ། མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་འཁེལ་བའི་སྡུག་བསྔལ། འདོད་པ་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་རང་རང་སོ་སོར་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་པས་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྣམས་སྤང་བའི་ཆེད་དུ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་རྩད་གཅད་དགོས། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ངོས་ཟིན་པར་མ་ཟད་དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་གང་ཡིན་པ་དང་རྟེན་དེ་ཉིད་གང་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་ནི་ཟག་བཅས་ཕུང་པོ་ལྔའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ད་ལྟའི་གཟུགས་ཕུང་འདི་ཡིན། དཔེར་ན་ད་ལྟའི་ཁྱོད་རང་གིས་མྱོང་བཞིན་པའི་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་བར་མ་གསུམ་གང་རུང་འདི་གང་ལས་བྱུང་ན་བདག་འཛིན་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་བྱུང་ཡོད། བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་ནི་ཡུལ་དངོས་པོར་འཛིན་སྟངས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བློ་ཞིག་ཡིན། བློ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཆགས་སྡང་གི་བློ་སྐྱེ་ཡི་ཡོད། དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། །དང་པོ་ང་ཞེས་བདག་ལ་ཞེན་གྱུར་ཅིང་། །བདག་གིས་འདི་ཞེས་དངོས་ལ་ཆགས་བསྐྱེད་པས། །ཟོ་ཆུན་འཕྱན་ལྟར་རང་དབང་མེད་པ་ཡི། །འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེ་གྱུར་གང་དེ་ལ་འདུད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་པོ་ང་ཞེས་པའི་བསམ་པའི་བློ་འདིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ་ཞིང་། རང་གི་འདོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་བབས་པ་ཞིག་ལ་དགྲ་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས་ནས་ཞེ་སྡང་སྐྱེ། ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀྱི་བློ་དེས་འཁོར་བར་ཐར་དུས་མེད་པར་འཁོར་བ་ཡིན་པ་རེད། འཁོར་བར་ཇི་ལྟར་འཁོར་ཞེ་ན། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་ལམ་གཙོ་རྣམ་གསུམ་ལས། །ཤུགས་དྲག་ཆུ་བོ་བཞི་ཡི་རྒྱུན་གྱིས་ཁྱེར། །བཟློག་དཀའ་ལས་ཀྱི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བསྡམས། །བདག་འཛིན་ལྕགས་ཀྱི་དྲྭ་བའི་སྦུབས་སུ་ཚུད། །མ་རིག་མུན་པའི་སྨག་ཆེན་ཀུན་ནས་འཐིབས། །མུ་མེད་སྲིད་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བ་རུ། །སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མནར། །ཞེས་གསུངས་སོ། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་གསུང་བྱིན་རླབས་ཅན་འདིར་ཧ་ཅང་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་གོ་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཡོད། འདིའི་ཚིག་འདི་རྣམས་དཀྲུགས་ནས་བཀྲལ་ན། དང་པོ་ང་རང་ཚོ་སེམས་ཅན་རྣམས་མ་རིག་པ་མུན་པའི་སྨག་རུམ་ཆེན་པོ་ནས་ལམ་ནོར་དུ་གྱུར། མ་རིག་པ་དེས་བསྐྱེད་ནས་ང་ཞེས་པའི་བདག་འཛིན་ཧ་ཅང་སྲ་མཁྲེགས་ཅན་ལྕགས་ཐག་གིས་མགོ་ལུས་མེད་པར་ཡན་ལག་རྣམས་དམ་པོར་བསྡམས། དེ་བདག་འཛིན་དང་མ་རིག་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ང་ཞེས་པའི་དབང་གིས་རང་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཤིང་གཞན་ཕྱོགས་ལ་སྡང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་ནས་བཟློག་དཀའ་བའམ་ལས་ངན་གྱི་དབང་གིས་རང་གི་གཟུགས་པོ་མགོ་ལུས་མེད་པར་ལས་ཀྱི་འཆིང་བའམ་ཐག་པ་དམ་པོས་བསྡམས། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་སོགས་ཧ་ཅང་ཤུགས་དྲག་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོས་དབང་མེད་དུ་ཁྱེར། ད་དུང་དེར་མ་ཟད་ལས་ངན་སླར་ཡང་བསགས་ནས་མུ་མཐའ་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་ནས་སྐྱེ་བར་བརྒྱུད་ནས་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཀྱིས་མྱང་བའོ།། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། །ཇི་སྲིད་ཕུང་པོར་འཛིན་ཡོད་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ལ་ངར་འཛིན་ཡོད། །ངར་འཛིན་ཡོད་ན་ཡང་ལས་ཏེ། །དེ་ལས་ཡང་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རང་གི་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕུང་པོ་འདི་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདེན་འཛིན་ཡོད། བདེན་འཛིན་དེ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་རང་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཤིང་གཞན་ཕྱོགས་སུ་སྡང་བའི་ཉོན་མོངས་སླེབས། ཉོན་མོངས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལས་ངན་བསགས། ལས་བསགས་ནས་ད་ལྟ་དངོས་སུ་མྱོང་བཞིན་པའི་འབྲས་བུ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་རྩད་གཅོད་དགོས་ན་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དཔྱད་སྒོམ་བྱེད་པ་ལས་ཐབས་ལམ་གཞན་གང་ཡང་མེད། བདག་འཛིན་དེ་ཉིད་ལ་ཁ་འདོན་གྱིས་མེད་པར་ཤོག་ཟེར་ནས་སྨོན་ལམ་བྱས་པས་མི་ཕན། ལུས་ཀྱིས་ཕྱག་སྐོར་སོགས་བྱས་ཀྱང་དངོས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྲོ་མི་ཐུབ། བདག་འཛིན་ལ་གང་གིས་གནོད་ཅེ་ན། བདག་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འཇོམས་ཐུབ་པའོ།། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཟད་པས་ཐར། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ལས། །དེ་དག་སྤྲོས་ལས་སྤྲོས་པ་ནི། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འཁོར་བར་འཁྱམ་པའི་རྩ་བ་ནི་མ་རིག་པ་འདིས་བྱས་པ་ཡིན། དེ་ནི་མ་ཤེས་པའི་བློ་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡི་གཉེན་པོ་རུ་དངོས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བློ་ཞིག་རང་གི་སེམས་ཐོག་ནས་རྙེད་དགོས། དེ་ནི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བདག་མེད་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་འདི་གཅིག་པུ་ཡིན། དེ་རྙེད་པའི་ཐབས་ལམ་ནི་བླ་མ་ལ་དད་པ་ཙམ་དང་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཙམ་དང་། ལུས་ངག་ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་བ་གང་བྱས་ཀྱང་ཕན་ཡོན་ཙམ་ལས་ད་ལྟ་རང་མ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཐད་ཀར་གནོད་མི་ཐུབ། མ་རིག་པ་ལ་གང་གིས་གནོད་ཐུབ་ཅེ་ན། ལྟ་ངན་མ་རིག་པའི་བློ་དེ་ཉིད་ལ་ཁོ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཛིན་སྟངས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བློ་ཞིག་རྙེད་དགོས། དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་བདག་མེད་པ་དང་སྟོང་ཉིད་ལྟ་བ་འདི་གཅིག་པུ་ཡིན། དེ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་དཔྱད་སྒོམ་བྱས་ན་ནམ་ཞིག་རང་གི་སེམས་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཅིང་བློ་ངན་མ་རིག་པ་འདི་མཐར་སྐྲོད་གཏོང་ཐུབ། མི་ཕམ་གྱི་ངེས་ཤེས་སྒྲོན་མེ་ལས། ཀྱེ་མ་ཟབ་མོའི་གནས་ལུགས་ལ། །སྦྱོར་བྱེད་ངེས་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ། །ཁྱོད་མེད་པ་ན་འཇིག་རྟེན་འདིར། །སྒྱུ་མའི་རྒྱར་ནི་འཐུམ་ཞིང་རྨོངས། །ཞེས་གསུངས་སོ།
གསུམ་པ་མཐར་དེ་རྣམས་སྙིང་པོའི་སྒོ་ནས་དོན་བསྡུ་བ་ནི།
ད་མཇུག་སྡོམ་གྱི་ཚུལ་དུ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་གང་འདྲ་བྱས་ནས་སྒོམ་དགོས་མིན་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བཤད་ཀྱི་ཡིན། མདོ་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྟེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོགས་གཅིག་གི་རྒྱུ་ལ་རྟེན་ནས་གཅིག་ཤོས་འབྲས་བུ་རུ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་དབང་མེད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་རེད།དེ་ལ་རྒྱུ་ཡི་རྟེན་འབྲེལ་དྲུག་ནི།ཐོག་མའི་མ་རིག་པ། གཉིས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས། གསུམ་པ་རྣམ་ཤེས། བརྒྱད་པ་སྲེད་པ། དགུ་པ་ལེན་པ། བཅུ་པ་སྲིད་པ་བཅས་དེ་དྲུག་པོའི་དབང་གིས་འབྲས་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་དྲུག་པོ་འབྱུང་བ་རེད། འབྲས་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་དྲུག་པོ་གང་རེད་ཅེ་ན། བཞི་པ་མིང་གཟུགས། ལྔ་པ་སྐྱེ་མཆེད། དྲུག་པ་རེག་པ། བདུན་པ་ཚོར་བ། བཅུ་གཅིག་པ་སྐྱེ་བ། བཅུ་གཉིས་པ་རྒ་ཤི་ཅི་རིགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ།། མ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བརྟག་ཅིང་དཔྱོད་པའི་སྐབས་སུ་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཐོག་མར་ད་ལྟའི་གཟུགས་ཕུང་འདིར་གདགས་གཞིར་བྱས་པའི་བཀྲ་ཤིས་མིང་ཅན་འདི་ཡི་སྙིང་དབུས་སུ་ང་ཡོད་སྙམ་པའི་བློ་ལིང་ངེ་བ་ཞིག་སྐྱེ་ཡི་ཡོད། བློ་དེ་ཇི་ཙམ་ཤུགས་ཆེ་རུ་སོང་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཕུང་པོ་གཞན་གང་ལའང་ལྟོས་པ་མེད་པའི་བློ་མ་རིག་པ་འདི་ཉིད་སྐྱེས་པ་དང་། མ་རིག་དེ་ཡི་དབང་གིས་རང་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་དང་གཞན་ཕྱོགས་སུ་སྡང་བ་ཉོན་མོངས་པའི་བློ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་ཏེ་མཐར་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་ལམ་ལོག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་འཁོར་བར་འཕེན་བྱེད་གཉིས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས་གསར་དུ་ཀུན་འབྱུང་དང་ཉོན་མོངས་སོགས་གྲུབ། ལས་དེའི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་བག་ཆགས་རྣམ་ཤེས་ལ་བགོས། དེ་འདྲའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དེ་བརྒྱད་པ་སྲེད་པ་དང་། དགུ་པ་ལེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་གསོས་བཏབ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་བཅུ་པ་སྲིད་པ་གྲུབ། སྲིད་པའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དེ་ཡི་དབང་གིས་འཁོར་བར་ཡང་བསྐྱར་སྐྱེ་བ་བླངས་ཏེ་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དུ་གྱུར་པའི་བཞི་པ་མིང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་གྲུབ། དེ་འདྲའི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་མངལ་སྐྱེས་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་མ་ཡི་མངལ་ནས་ཉིན་རེ་བཞིན་རིམ་གྱིས་ཇེ་ཆེར་སོང་ནས་ཟླ་དགུ་ཞག་བཅུ་འཁོར་དུས་མཐར་སྡུག་བསྔལ་མྱ་ངན་དང་བཅས་བཙས། དེ་ན་ཚོད་བྱིས་པ་དང་། གཞོན་ནུ། དར་མ། རྒས་པ། ན་བ། མཐར་ཡང་བསྐྱར་འཆི་བས་གཏུགས་ཤིང་། གང་ལྟར་ཡང་ང་ཚོ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དུས་ནམ་ཡང་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་དང་། ད་ལྟ་དངོས་སུ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་མྱོང་བཞིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྣམས་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་ཐུག་ཡོད། དེ་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་བཞིན་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་ལྡོག་གི་ཚུལ་དུ་ཡར་རྩད་བཅད་ན་མ་རིག་པ་གཏི་མུག་བདེན་འཛིན་འདི་ལ་ཐུག་ཡོད། གཏི་མུག་བདེན་འཛིན་འདི་ནི་བློ་ནོར་བའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་རང་བཞིན་གྱི་བློ་དེ་མིན། མི་ཡི་རང་བཞིན་གྱི་བློ་ནི་གསལ་ཞིང་རིག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ཡིན། མ་རིག་པ་སོགས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་བློ་ངན་འདི་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྤང་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཉེན་པོ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བདག་མེད་ལྟ་བའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་རྩིས་ཟིན་ནས་སྤང་དགོས་པ་ལས་གཞན་ཐབས་ལམ་གང་ཡང་མེད། སྟོང་ཉིད་ལ་རིམ་གྱིས་བློ་གོམས་ན་ཉོན་མོངས་དེ་ཉིད་སྤང་བ་ལ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་མེད་དེ། གང་ཡིན་ཟེར་ན། མ་རིག་པ་ལ་བློ་གཞན་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་གང་ཡང་མེད། མ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ། མི་རྟག་པ། འདུ་བྱས། རྫུན་པ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། འགྱུར་བ་ཅན། བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན། སྐད་ཅིག་མ་བཅས་རེད། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡི་ལྡོག་ཕྱོགས་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སོགས་བློ་གཞན་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་ཅིང་། བདེ་བའི་རྩ་བ། རྟག་པ། འགྱུར་བ་མེད་པ། འདུ་མ་བྱས་པ། བདེན་པ། མི་བསླུ་བ། དུས་རྟག་པ་བ་བཅས་ཡིན་པས་ང་ཚོས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བློ་ལ་ཇི་ཙམ་གོམས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་མ་རིག་པའི་བློ་དེ་ནུས་པ་ཇེ་ཞན་དུ་གཏོང་གི་ཡོད། དཔེར་ན། ཁང་པའི་ནང་དུ་སྣང་བ་ཇི་ཙམ་ཤུགས་ཆེ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མུན་པ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་འགྱུར་འགྲོ། ང་རང་ཚོས་ཀྱང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་བློ་ཇི་ཙམ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པའི་ཚོད་ཀྱིས་དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ནུས་པ་ཉམས་དམས་སུ་གཏོང་ཐུབ། མ་རིག་པ་འདི་སྤང་ཐུབ་ན་འཁོར་བའི་རྩ་བ་གཅོད་ཐུབ་པ་རེད། དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། །ལུས་ལ་ལུས་དབང་ཇི་བཞིན་དུ། །གཏི་མུག་ཀུན་ལ་གནས་གྱུར་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ནི། །གཏི་མུག་བཅོམ་པས་ཆོམ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ།། གང་ལྟར་ཀྱང་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་མ་རིག་པ་འདི་ཉིད་རྒྱང་ཕུད་གཏང་བསམ་ན་ངེས་པར་དུ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང་། བདེན་བཞི་སོགས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་དཔྱད་སྒོམ་བྱེད་དགོས།ཉན་ཐོས་སྡེ་བའི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤི་བའི་རུས་པ་མདུན་དུ་བཞག་ནས་དེ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ཅིང་། རུས་པ་འདི་དང་པོ་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན་ཤི་བ་ལས་བྱུང་། ཤི་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ན་བ། རྒ་བ། སྐྱེ་བ་སོགས་རིམ་བཞིན་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་ལྡོག་གིས་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེས་སེམས་ལ་ཕན་ཐོག་ཐོགས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། སྒོམ་གྱི་སྐབས་སུ་མཐར་གཏུག་ས་དེ་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་འདི་ཡིན་པར་ཧ་གོ་ནས་དེ་ལ་གཉེན་པོ་བདག་མེད་ལྟ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་སོགས་ལ་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་འདི་སྐྱོན་ཅན་དུ་ངོས་ཟིན་ནས་སྒོམ་བྱས་ན་ཉོན་མོངས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་རྩ་བ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གང་དགག་བྱའི་ཉོན་མོངས་ངོས་མ་ཟིན་ནས་གཉེན་པོའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་དཔེར་ན་འབེན་ཤར་དུ་བཞག་ནས་མདའ་ནུབ་ཏུ་འཕངས་པ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། ཉོན་མོངས་མཐར་སྐྲོད་གཏང་དགོས་ན་དང་པོ་ཉོན་མོངས་གང་ཡིན་པ་དང་། གང་དུ་གནས་པ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་སོགས་ཧ་མ་གོ་ན་ཉོན་མོངས་མཐར་སྐྲོད་གཏང་མི་ཐུབ། དཔེར་ན། གཡུལ་དུ་འཇུག་པའི་སྐབས་སུ་ཕ་རོལ་པོ་དགྲ་བོ་དེ་ཉིད་དང་པོ་སུ་དང་གང་ཡིན་པ་ངོས་ཟིན་པ་དང་ དེ་ནས་དགྲ་བོ་མང་ཉུང་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ། རིམ་བཞིན་ས་ཆ་གང་དུ་གནས་པ། མཐར་དེ་ཐབས་ལམ་གང་འདྲ་བྱས་ནས་དམག་འཐབ་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ཚང་མ་ཧ་གོ་བར་བྱས་ཏེ་གཞི་ནས་དམག་འཐབ་བྱས་ན་དགྲ་བོ་ས་གནས་དེ་ནས་མཐར་སྐྲོད་བཏང་ནས་རང་ཉིད་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཐུབ། གོང་གི་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ང་རང་ཚོའི་རྒྱུད་ལ་དང་པོ་དམག་དཔོན་བཀྲ་མ་ཤིས་པ་མ་རིག་པ་འདི་གྲོགས་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དང་འགྲོགས་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་གབ་བསྡད་ཡོད། གབ་སྟངས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཐབས་མཁས་པོ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང་འབྲེལ་ནས་བསྡད་ཡོད་པས་དང་པོ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འདི་ཉིད་ཧ་གོ་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ངོས་ཟིན་པའི་ཐོག་ནས་མཐར་མ་རིག་པ་དགྲ་བོ་གཏི་མུག་བདེན་འཛིན་འདི་ངོས་བཟུང་ནས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་གཉེན་པོ་རུ་བསྟེན་ནས་དམག་འཐབ་བྱས་ནས་གསད་དགོས་པ་རེད། དོན་ངོ་མར་གཏི་མུག་བདེན་འཛིན་དེ་གང་རེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ངའམ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་འདི་རེད།འགའ་ཤས་ནས་འདི་བསམ་སྲིད་དེ། བདག་ཞེས་པའི་ལྟ་བ་འདི་སྤང་དགོས་ན་ད་ལྟའི་ཞེན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་བཀྲ་ཤིས་ཞེས་པའི་མིང་ཅན་འདི་སྤང་དགོས་པ་རེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཁྱེད་རང་གི་ད་ལྟའི་མིང་ཙམ་གྱི་བཀྲ་ཤིས་འདི་དང་། བདག་ཞེས་རང་ངོས་ནས་མ་གྲུབ་པ་འདི་གཉིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་བྱུང་བ་རེད་མ་གཏོགས་དོན་ངོ་མར་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཁྱེད་རང་གི་ད་ལྟ་བློ་ལ་འཆར་བཞིན་པའི་བདག་ལིང་ངེ་བ་འདི་དང་། མིང་གི་བརྡས་བཏགས་ཙམ་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔས་བསྡུས་པའི་གང་ཟག་འདི་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བཟུང་ནས་ནོར་འཁྲུལ་བྱུང་བ་རེད།གལ་སྲིད་ཁྱེད་རང་གིས་ངའམ་བདག་ཅེས་པ་འདི་ད་ལྟའི་བཀྲ་ཤིས་མིང་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་གང་ནས་བཙལ་ཀྱང་བདག་རྙེད་ཐུབ་བམ་བསམ་བློ་ཐོངས། དཔེར་ན་དང་པོ་བཀྲ་ཤིས་རང་གི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདིའི་ཐོག་ནས་བདག་བཙལ་དགོས། གཟུགས་སམ་ཕུང་པོ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་མང་པོ་ཞིག་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་དེ་ལ་མིང་གིས་བཀྲ་ཤིས་ཟེར་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན། གལ་སྲིད་གཟུགས་ཕུང་འདིར་བདག་ཡོད་དམ་སྙམ་ན། གཟུགས་འདི་ལའང་མགོ་དང་། རྐང་པ་གཉིས། ལག་པ་གཉིས། དེ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་མ་འདྲ་བ་རེ་ཡོད་པས་བདག་མི་རྙེད། ཡན་ལག་རྣམས་ཆ་ཤས་སུ་བསལ་ནས་དུམ་བུར་གཏུབ་ནས་བསལ་ན་མཐར་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་རང་དུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་ལས་བདག་མི་རྙེད། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང་། འདུ་ཤེས། འདུ་བྱེད་སོགས་ཕུང་པོ་བཞི་ཀ་ནས་བཙལ་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་བསམ་པའི་ངའམ་བདག་དེ་མི་རྙེད། འོ་ན་བདག་དེ་རྣམ་ཤེས་ལ་གནས་ཡོད་དམ་སེམས་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་གང་གི་ཕྱོགས་སུ་གནས་བརྟག་དཔྱད་བྱོས། སེམས་ལ་ཕྲ་རགས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད། ད་ལྟའི་སེམས་འདི་ཉིད་བདག་ཡིན་སེམས་ན། ད་ལྟའི་སེམས་ལ་འདས་པའི་སེམས་དང་། མ་འོངས་པའི་སེམས། ད་ལྟ་རང་གི་སེམས་གསུམ་ཡོད་པས་སེམས་གང་གི་ཕྱོགས་སུ་གནས། དེ་གསུམ་ཀའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་ཞེ་ན་འོ་ན་ཁྱོད་རང་གི་བདག་དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་འདས་མ་འོངས་དུས་གསུམ་ནང་བཞིན་བདག་ཀྱང་དུས་གསུམ་སོགས་འགྱུར་ནས་གང་ཟག་གཅིག་ལ་བདག་གསུམ་ཡོད་པར་ཐལ་ལོ། བདག་ད་ལྟའི་སེམས་འདི་རང་ཡིན་ཟེར་ན། ད་ལྟའི་སེམས་འདིའང་ད་ལྟ་ད་ལྟའི་སེམས་དང་། ད་ལྟ་མ་འོངས་པའི་སེམས། ད་ལྟ་འདས་པའི་སེམས་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་ནས་ཕྱེས་ནས་བཙལ་ཀྱང་ཕྱི་ཡི་གཟུང་བ་རྡུལ་ཆ་མེད་བཞིན་དུ་ནང་གི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པ་ཆ་མེད་དུ་འགྱུར་བས་གང་ལྟར་ནང་གི་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བདག་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་དོ།།
དེ་ཡིན་ན་བདག་ཟེར་བ་འདི་ཕྱི་ནང་གང་གི་ཕྱོགས་ནས་བཙལ་ཀྱང་ཡེ་ནས་མེད་པ་རེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་བྱ་བྱེད་ལས་གསུམ་ཕན་གནོད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཞིག་ཏན་ཏན་ཡོད་པ་རེད། བདག་དེ་ཡོད་སྟངས་གང་འདྲ་བྱས་ནས་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ད་ལྟའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡི་ཚོགས་པའི་ལུས་འདིར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ངོ་ལ་མ་བརྟག་མ་དཔྱད་པར་མིང་བརྡས་བཞག་ཙམ་ལ་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་པའི་ངོར་ཡོད་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བཞག་ཀྱང་འགྲིག་པ་རེད། ཡོད་སྟངས་དེ་ཉིད་ཀྱང་དཔེར་ན། ཁང་པ་གསལ་ཆ་མེད་པའི་ཟུར་ཞིག་ལ་ཐག་པ་ཁྲ་ཁྲ་སྦྲུལ་འདྲ་བོ་ཞིག་ལ་མུན་པ་ཚབ་ཚུབ་སྐབས་སུ་གང་ཟག་ཞིག་གིས་བློ་བུར་དུ་འདི་ལ་སྦྲུལ་འདུག་བསམ་པའི་བློ་སྐྱེས་པ་དང་མཉམ་དུ་གཞན་ལའང་ཁ་ནས་ཁང་པ་འདིའི་ནང་དུ་སྦྲུལ་འདུག་ཟེར་དུས་མི་མང་པོས་སྦྲུལ་ཡོད་མེད་རྩད་གཅོད་ཇི་བཞིན་མ་བྱས་པར་ཚང་མས་ཐག་པར་སྦྲུལ་འཛིན་གྱི་བློ་བྱུང་བ་ལྟར་རེད། ང་རང་ཚོས་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལྔས་བསྡུས་པའི་ད་ལྟའི་གང་ཟག་བཀྲ་ཤིས་མིང་ཅན་འདི་མ་བརྟག་མ་དཔྱད་པའི་ངོར་ཐག་ཁྲར་སྦྲུལ་འཛིན་གྱི་བློ་སྐྱེས་པ་ཇི་བཞིན་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། དོན་ངོ་མར་ཁང་པའི་ནང་དུ་སྦྲུལ་མེད་པ་ནང་བཞིན་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་བདག་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་གཏན་ནས་མེད། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་བཀག་པ་འདི་གནད་འགག་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་ཟེར་ན། བདག་གནས་སའི་ད་ལྟའི་གང་ཟག་གི་རྟེན་ཅན་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ལུས་རྟེན་གྱི་གཟུགས་ཕུང་འདི་ཡག་པོ་མ་རེད་ཟེར་ནས་བཀག་པ་མ་རེད། གང་བཀག་པ་རེད་ཟེར་ན། ང་རང་ཚོའི་བདག་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པ། རང་བཞིན་གྱིས་འཛིན་པ། རྟག་པར་འཛིན་པའི་བློ་ངན་འདིས་བདག་ལ་གཅེས་པར་བསྐྱངས་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱི་བློ་ཡིས་ཆགས་སྡང་སོགས་མི་དགེ་བ་མང་པོ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད། བདག་ལ་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་བློ་ངན་འདི་ནོར་བ་ཡིན་ཙང་བློ་ནོར་བའི་ཕྱོགས་བདག་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་བཀག་པ་རེད། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཇི་ལྟར་མཐོང་ཐོས་ཤེས་པ་དག། །འདི་ནི་དགག་པར་བྱ་མིན་ཏེ། །འདིར་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུར་གྱུར་པའི། །བདེན་པར་རྟོགས་པ་བཟློག་བྱ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གཞུང་ལས་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཚང་མ་འགོག་གི་ཡོད་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ལྟ་བ་བཀར་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་ནང་འདུས་ཡོད་པ་རེད། དེ་གང་རེད་ཟེར་ན། དང་པོ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། གཉིས་པ་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ།གསུམ་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པ། བཞི་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ་ཞེས་འདི་བཞི་པོ་རེད། དང་པོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཟེར་ནས་གསལ་པོར་གསུངས་ཟིན་ཀྱང་། ང་ཚོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་དུ་བདག་ཅེས་པ་འདི་རྟག་པ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ནས་བློ་ནོར་བ་དང་པོ་བྱུང་བ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཟག་བཅས་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཞེས་གསལ་པོར་གསུངས་ཟིན་ཀྱང་། ང་ཚོ་སེམས་ཅན་རྣམས་དབང་པོ་སྒོ་ལྔའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་འདི་རྣམས་བདེ་བ་ཡང་དག་པར་བཟུང་ནས་བློ་ནོར་བ་གཉིས་པ་དེ་བྱུང་བ་རེད། ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། ཆོས་ཐམས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསལ་པོར་གསུངས་ཀྱང་། ང་ཚོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དབང་པོ་སྒོ་ལྔར་གང་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་བདེན་པར་གྲུབ་པ་བཟུང་ནས་བློ་ནོར་བ་གསུམ་པ་དེ་བྱུང་བ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐ་མར། མྱང་འདས་ཞི་བ་ཡིན་གསུངས་པ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་ནང་བློ་ཡི་འཛིན་སྟངས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པའི་ངོར་གསུངས་པ་རེད་མ་གཏོགས་བློ་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་ངོར་གསུངས་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོ་ལ་མྱང་འདས་ཞི་བ་དེ་ལ་ཐག་ཧ་ཅང་རིང་དུ་སོང་བ་རེད། རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་ཚོ་བློ་ནོར་བའི་ཕྱོགས་སུ་སོང་བས་རེད། གང་ལྟར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་ཡིས་བུ་ལ་བརྩེ་བས་གདམས་པ་ལྟར་འདི་གྱིས་དང་འདིའི་ལམ་ནས་བདེ་བ་རྙེད། འདི་མ་བྱེད་འདི་བྱས་ན་འདི་ཡི་ལམ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཡོང་སོགས་ལམ་ཡང་དག་པ་དང་མ་ནོར་བར་གསལ་པོར་གསུངས་ཟིན་ཀྱང་ང་ཚོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལམ་ནོར་བ་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ཨུ་ཚུགས་སུ་ཕྱིན་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་སོགས་གསུང་བའི་སྐབས་སུ་མི་མང་པོ་ཞིག་ནས་གོ་འདོད་མེད་སྲིད་ཀྱང་། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྣམས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་འགྲེལ་བཤད་རེད་མ་གཏོགས། དོན་དངོས་དང་མི་མཐུན་པར་སངས་རྒྱས་རང་གིས་གསུངས་ནས་རྗེས་སུ་ནང་ཆོས་སུ་གྲུབ་སོང་བ་ཞིག་མ་རེད། ནང་ཆོས་ཁས་མ་བླངས་ཀྱང་མི་ཤི་ནས་འགྱུར་བ་འགྲོ་བ་དང་། དཀའ་ངལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་འདི་རྣམས་འགྲོ་བ་སྤྱི་ཡིས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་མིག་གིས་མཐོང་ཞིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་འདི་རེད། འདི་ང་ཚོས་ཁས་ལེན་དགོས་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་འགྲེལ་བཤད་གནང་བ་རེད། མང་པོ་ཞིག་ནས་བདག་མེད་ཟེར་དུས་རང་བཞིན་གྱིས་ད་ལྟ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་མྱང་སའི་རྟེན་གཞི་བཀྲ་ཤིས་མིང་ཅན་གྱི་གང་ཟག་འདི་བློས་གཏང་དགོས་ན་བསམ་པའི་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྐྱེ་ཡི་ཡོད་ཀྱང་དེ་གཏན་ནས་མིན། ནང་པའི་ཆོས་གཞུང་ཚང་མའི་ནང་ནས་ཧ་ཅང་རྙེད་དཀའ་བའི་ད་ལྟའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་འདི་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་བདག་པོ་བརྒྱབ་དགོས་ཟེར་བ་ལས་འདི་ཡག་པོ་མ་རེད་བློས་གཏང་དགོས་ཞེས་གཏན་ནས་མི་ཟེར། རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་བདག་དང་། ད་ལྟའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡི་ཁུར་འཛིན་མཁན་གྱི་ལུས་འདི་གཉིས་ཁ་ཁ་རེད། གང་དགག་རྒྱུའི་བདག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པའི་བདག་དེ་བཀག་པ་རེད། ཇི་སྲིད་བདག་འཛིན་དེ་ཡོད་ན་དེ་སྲིད་དུ་དེས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་ཡི་རེད། ཉོན་མོངས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་རང་ལ་ནོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོང་གི་རེད། དེ་འདྲའི་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་དེ་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་སྟབས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་ལ་དགོངས་ནས་གཉེན་པོ་བདག་མེད་ཀྱི་ལྟ་བ་གསུངས་པ་རེད། དཔེར་ན་བདག་འཛིན་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་དང་པོ་རང་གི་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེས་པ་རེད། ཆགས་པའི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ལ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་སོགས་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་དགའ་བར་ཞེ་སྡང་དང་ཕྲག་དོག་སོགས་དུས་མཉམ་དུ་བློ་འབྱུང་གི་ཡོད། གང་ལྟར་བདག་འཛིན་འདིའི་དབང་གིས་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་འདྲེན་ཅིང་། ཆགས་པས་སྡང་བ་འདྲེན། བདག་འཛིན་དེ་ཉིད་གཏི་མུག་མ་རིག་པ་ཡིན་ཙང་རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྩ་བ་དུག་གསུམ་མཉམ་དུ་འདུས་ཚར་བ་རེད།དུག་གསུམ་མཉམ་དུ་འདུས་པའི་ལས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་དེ་ཉིད་མི་དགེ་བ་ཡིན་པ་རེད།འགའ་ཤས་ཞིག་ནས་འདི་ལྟར་བསམ་སྲིད། བདག་འཛིན་འདི་ནི་རང་དང་རང་གི་སྤུན་གྲོགས་ཉེ་དུ་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་རེད་འདུག། འདི་མེད་ན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནས་ཁེ་སང་གང་ཡང་མེད་པར་ཕམ་ཁ་ཁུར་ནས་བསྡད་དགོས་ས་རེད། དེ་བས་བདག་འཛིན་འདི་གཏན་ནས་སྤང་མི་ཐུབ་ཅེ་ན།ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བལྟས་ནས་ཁྱེད་རང་གི་བསམ་ཚུལ་དེར་བདེན་ཆ་ཞིག་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། དོན་ངོ་མར་དེ་ནི་ཁྱེད་རང་གི་ཕུག་རྒྱང་ཐུང་ངུ་ཉི་ཚེ་བའི་བསམ་བློ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན། དེང་སང་ཚོང་དང་དཔལ་འབྱོར་འདི་རྣམས་ཡོང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ནི་མི་ཡི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཀའ་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ལ་མི་འགའ་ཤས་ནས་རང་འདོད་དང་ཧམ་ཤེད་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་གང་ཡང་མེད་པར་རང་ཁེ་གཞན་ཕན་གྱི་འགྲན་རྩོད་ཁྲོད་ནས་ཕལ་ཆེར་མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། ལྐོག་རྔན། གཡོ་སྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ལས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོ་རང་ལ་ཁེ་སང་དང་རྒྱལ་ཁ་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ནི་ཆོས་དང་མ་ཟད་འཇིག་རྟེན་ནས་མིའི་བཟང་སྤྱོད་དང་བྲལ་བ་ཡིན། མི་དགེ་བ་བཅུས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་ཡང་གནས་སྐབས་མཐར་ཐུག་གང་གི་སྐབས་ནས་ཡིན་ཡང་བདེ་བ་མེད། དཔེར་ན། མི་ཞིག་ལ་རྫུན་བཤད་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལག་ནས་རང་ལ་ཚོང་གི་ཁེ་སང་ཡོད་ན་དེ་ནི་ཁ་ནས་རྫུན་དང་ལག་ནས་མ་བྱིན་ལེན་པ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། རང་ལ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ནོར་དེས་ཚེ་འདིར་བག་ཕབ་པོ་དང་བློ་བདེ་བོ་ཞིག་མེད། རྟག་པར་འགྱོད་པས་གདུང་ནས་འདུག་དགོས་ཡོང་གི་ཡོད། རང་གི་ཆེད་དུ་གཞན་ལ་རྫུན་དང་། སྲོག་གཅོད་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་རྒྱལ་ན་དེ་ནི་དཔའ་བོ་ངོ་མ་དེ་མིན། དཔའ་བོ་ངོ་མ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཐོག་མེད་ནས་ད་བར་ཡོད་པའི་བདག་འཛིན་གདོན་ཆེན་འདི་མཐར་སྐྲོད་ཐུབ་ན་དེ་དཔའ་བོ་ཡིན། རྒྱལ་སྲས་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ལྷས་འདི་ལྟར་གསུངས་ཡོད། དེང་སང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཉམ་ཐག་སེམས་ཅན་འགའ་ལ་སྲོག་གཅོད་མ་བྱིན་ལེན་སོགས་གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་རང་རྒྱལ་ན་དེར་དཔའ་བོར་ངོམ་སོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་རང་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་འདིའི་ཞབས་སུ་མགོ་བསྒུར་ནས་བསྡད་དགོས་ཐུག་ཡོད། དོན་དུ་དེ་ནི་སྡར་མ་ངོ་མ་དེ་ཡིན། སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཉམ་ཐག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཁ་ལྷག་བྱེད་དགོས་དོན་མེད། ཁོ་རང་ཚོ་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོར་བྱིངས་ནས་བསྡད་ཡོད། ཁོ་རང་ཚོ་གསོད་མི་དགོས། ཉི་མ་རེ་རེ་བཞིན་རང་བཞིན་གྱིས་ཤི་འགྲོ་གི་ཡོད། ང་ནི་དཔའ་བོ་ངོ་མ་དེ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན་བདག་འཛིན་འདིའི་ཞབས་སུ་མགོ་བོ་མ་བསྒུར་བར་འདི་ལ་འཐབ་འཛིང་བྱས་ནས་མཐར་རང་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཅིང་ཁོ་རང་མཐར་སྐྲོད་བཏང་ཞིང་ད་ལྟ་ནས་ང་ཡིས་ཕ་མ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བས་བསྐྱངས་ན་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་གཉེན་དུ་གྱུར་ན་དཔའ་བོ་ཡང་དག་པ་དེ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཐེག་ཆེན་གྱི་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནི་གཞན་གཅེས་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་འདི་ཡིན། གཞན་གཅེས་འཛིན་བྱེད་ཟེར་དུས་མང་པོ་ཞིག་ནས་རང་གི་ཁེ་སང་ཡོངས་རྫོགས་བློས་བཏང་ནས་རང་གིས་ཕམ་ཁ་ཁུར་ནས་བསྡད་དགོས་པར་བསམ་སྲིད་ཀྱང་དེ་གཏན་ནས་མིན། རང་གི་བདག་འཛིན་འདི་བློས་བཏང་ནས་གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་བློ་ཁྱུག་ཙམ་རེ་འཁོར་ན་རང་གི་བདེ་བ་ངོ་མ་དེ་རྙེད་པའི་འགོ་ཚུགས་པ་རེད། ང་རང་ཚོ་ཐོག་མེད་ནས་ད་བར་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་དེ་བདག་གཅེས་འཛིན་དེས་བྱས་པ་རེད། དེ་རིང་ནས་བཟུང་སྟེ་རང་གཅེས་འཛིན་དེ་བློས་བཏང་གཞན་གཅེས་འཛིན་དེ་དང་དུ་བླངས་ན་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་མ་ནོར་བར་བདེ་ནས་བདེ་བ་རུ་ཕྱིན་པ་རེད། སྤྱོད་འཇུག་ལས། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་གཞན་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང་། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་རང་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང་། །མང་དུ་བཤད་ལྟ་ཅི་ཞིག་དགོས། །བྱིས་པས་རང་འདོན་བྱེད་པ་དང་། །ཐུབ་པས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ནི་ཁྱད་པར་(བལྟོས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལགས་སོ།། གང་ལྟར་གོང་དུ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བཞིན་དང་པོ་བདེན་བཞི་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་ནས་རིམ་བཞིན་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རིམ་གྱིས་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ནས་མཐར་བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་ངེས་པ་སྙིང་ནས་བསྐྱེད་ཅིང་། ཉིན་མ་རེ་ལ་ངའམ་བདག་ཟེར་བའི་མིང་ཅན་འདི་གང་དུ་འདུག་བསམ་བློ་ཞིབ་ཏུ་བཏང་ནས་དཔྱད་སྒོམ་གྱིས་བདག་མེད་བསྒོམས་ན་རིམ་གྱིས་གོམས་ནས་མཐར་བདག་མེད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་ངེས་ཤེས་རྙེད་དོ།། གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཉིན་མ་རེར་བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་ཉུང་མཐར་ཐེངས་མ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་སྒོམ་གྱི་ཡོད་གསུངས་པ་རེད། དེང་སང་མང་པོ་ཞིག་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་དང་ཞི་གནས་སོགས་ལ་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བདག་མེད་ཀྱི་དོན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་སྒོམ་བྱེད་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང་། ང་རང་ཚོའི་སེམས་མ་སྐྱིད་པ་བཟོ་མཁན་འདི་ཉོན་མོངས་པ་རེད། ཆགས་སྡང་གི་བློ་རགས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་མ་སྐྱིད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཆགས་སྡང་སོགས་ཀྱི་བློ་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བའི་སྐབས་སུ་ཆགས་སྡང་སྐྱེ་སའི་ཡུལ་དང་། སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་ཀ་གང་དུ་འདུག་བསམ་བློ་ཁྱུག་ཙམ་རེ་བཏང་ན་ཆགས་སྡང་གི་བློ་དེ་ཉིད་ཤུགས་ཆུང་དུ་འགྲོ་བའི་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་རེད། ཆགས་སྡང་གི་བསམ་བློ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པའི་གང་ཟག་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་མེད། དེ་ཡང་མཐར་གཏུགས་ན་བདག་འཛིན་ང་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། དངོས་གནས་བྱས་ན་ད་ལྟའི་ལུས་རྟེན་འདིའི་ཡག་སྡུག་བཟང་ངན་གང་བྱུང་བ་རྣམས་ཚང་མ་མདང་སུམ་གྱི་རྨི་ལམ་དང་གཅིག་པ་རེད། ང་ཚོའི་མི་ཚེའི་ནང་ལ་རྨི་ལམ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཡོད་པ་རེད། རྨི་ལམ་ཆེ་བ་ནི་ལུས་རྟེན་འདིའི་ཐོག་གི་བདེ་སྡུག་རྣམས་ཡིན་པ་རེད། རྨི་ལམ་ཆུང་བ་ནི་ད་ནུབ་ཉལ་བའི་སྐབས་སུ་རྨི་ལམ་དེ་ཡིན་པ་རེད། མི་མང་པོ་ཞིག་ནས་ད་ལྟའི་ལུས་རྟེན་འདིའི་གནས་སྟངས་རྣམས་རྨི་ལམ་ལྟར་དུ་བསམ་བློ་འཁོར་གྱི་མེད། དེ་ལ་ཧ་ཅང་བདེན་པར་འཛིན་གྱི་ཡོད། གང་ལྟར་བདག་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བློས་གཏང་མ་ཐུབ་ཀྱང་རྐྱེན་ངན་གང་འདྲ་ཞིག་བྱུང་ན་ཡང་མི་བདེན་པ་སྒྱུ་མ་དང་། རྨི་ལམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བསྟོད་ར་དང་བཟང་ཕྱོགས་ཅི་བྱུང་ཡང་། བྲག་ཅ་དང་། མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན། ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་ལྟར་བསམ་བློ་རེ་གཏོང་ཐུབ་ན་དེ་ཡི་དབང་གིས་སེམས་ཁམས་མི་འཁྲུགས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་མི་སྐྱེ་བ་སོགས་དགོས་པ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད། གང་ལྟར་ཡང་ཡུན་ཐུང་མི་ཚེ་འདིར་དགོས་པ་ངོ་མ་དེ་གང་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། བླང་དོར་གྱི་འཇུག་ལྡོག་མ་ནོར་བར་ཡང་དག་པར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་ཚེ་འདི་དང་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་བདེ་ནས་བདེ་བ་རུ་བགྲོད་ཐུབ་པའི་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས། དོན་མེད་རྣམ་གཡེང་དབང་དུ་མི་ཚེ་སྟོང་ཟད་དུ་མ་གཏང་བར་སྙིང་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པར་བྱས་ན་སྙིང་པོའི་དོན་ཆེན་ལག་ཏུ་ལོན་པ་ཡིན་པས་ཐར་པར་འདོད་མཁན་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་རེས་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་ལན་གཅིག་ཐོབ་པའི་དུས་འདིར་དོན་མེད་ལག་སྟོང་དུ་མ་ལོག་པར་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བརྩོན་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་གལ་ཆེའོ།
མཐར་སྨོན་པ།
།གང་ཞིག་བདེ་བའི་ལམ་དུ་བགྲོད་འདོད་ཅིང་། །ཉོན་མོངས་དགྲ་བོ་རྩད་ནས་གཅད་འདོད་རྣམས། །ཡང་དག་དམ་ཆོས་བདེན་པ་བཞི་པོ་དང་། །རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འདི་ལ་འཇུག་འཚལ་ལོ། །དེང་སང་སྒོམ་ལ་རློམ་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །གང་ཡང་མི་དྲན་སེམས་ཀྱི་འཇོག་སྒོམ་འདི། །ཉོན་མོངས་དངོས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར་དཀའ་བས། །དཔྱད་པས་དོན་ལ་ཞུགས་ན་ཨེ་མ་འཚམས། །འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དངོས་ཙོང་ཁ་པའི་ཞལ་ནས། ཡུལ་གྱི་དགག་བྱ་ཇི་ལྟར་མ་ཤེས་ན། །བདག་འཛིན་དངོས་ཀྱི་གཉེན་པོར་མི་འགྱུར་ཞེས། །ལེགས་གསུངས་འདི་ལ་ཁོ་བོ་སྙིང་ནས་དད། །འཁོར་བར་འཁྱམ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁོར་བའི་ལས། །ཇི་ལྟར་འཁོར་ཚུལ་ནམ་ཞིག་འཁོར་བ་དང་། །ཇི་ཙམ་འཁོར་བ་ལ་སོགས་འཇུག་རིམ་རྣམས། །མ་ནོར་ལམ་བཟང་རྟེན་འབྲེལ་གཞུང་ལ་སྦྱོངས། །ཉོན་མོངས་རྩ་བ་མ་རིག་ཡིན་པ་ལྟར། །ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་འབྱུང་ལུགས་ལྡོག་ཏུ། །ཐུན་དུ་བཅད་ནས་བསྒོམས་ན་སྐལ་པ་བཟང་། །ཚེ་འདིའི་བཟང་ངན་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་རྣམས། །མི་བདེན་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་སྤྲུལ་པ་ལྟར། །ཇི་ལྟར་ངེས་ནས་བདག་མེད་ལྟ་བ་ལ། །ངེས་པ་གཏིང་ནས་རྙེད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །སྟོང་དང་རྟེན་འབྲེལ་ཟབ་མོའི་འོད་སྣང་གིས། །མ་རིག་མུན་པའི་སྨག་ཆེན་ཡོངས་བསལ་ཞིང་། །ཆོས་ཀུན་བདེན་མེད་སྒྱུ་མར་རབ་རྟོགས་ནས། །གཏན་བདེའི་རྒྱལ་ས་ཟིན་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག།
།ཅེས་བདེན་བཞིའི་འགྲེལ་བཤད་མདོར་བསྡུས་འདི་ཉིད་ཀྱང་རང་སློབ་ཕྱི་རྒྱལ་བ་དོན་གཉེར་ཅན་འགའ་ལ་༢༠༡༩ /༤/༢༢ ཉིན་ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་མཚམས་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་ཉིན་གཉིས་རིང་བྱེད་སྐབས་ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་བརྗོད་བྱ་ཡོངས་རྫོགས་བདག་མེད་ཡིན་སྟབས། ད་རེས་བདག་མེད་དང་དེའི་རྒྱབ་རྟེན་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་བདེན་བཞི་སོགས་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་བྲིས་ན་བོད་ཆོས་བྱེ་བྲག་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ཡིན་སྟབས་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ནང་པ་སྤྱི་ཡི་གོ་བ་ཆགས་པ་སོགས་ལ་དགོས་པ་ཆེ་བར་དམིགས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་བསྟན་བདག་གུས་པ་ཆོས་སྨྲ་བའི་མིང་འཛིན་མཁན་པོ་ཀར་བསྟན་དུ་འབོད་པས་ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ཆེན་པོ་ཁཱ་ལི་ཧྥོར་ཎི་ཡའི་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་གྱི་རང་ཤག་ཏུ་༢༠༡༩ /༥/༡༢ གྲུབ་པར་བགྱིས། ད་རེས་རྟེན་འབྲེལ་མ་འགྲིགས་རང་བྱུང་གི་དཔེ་ལྟར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་གཅེས་ཨ་མའི་དུས་ཆེན་ཉིན་མོར་མཇུག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཧ་ཅང་སྤྲོ་བ་ཆེ། འོན་ཀྱང་དྲིན་ཆེན་གྱི་ཨ་མ་འདས་མོ་དེ་ཉིད་ལ་ཚེ་འདིར་ཞབས་ཏོག་གི་དྲིན་ལན་སྣ་གཅིག་འཇལ་མ་ཐུབ་པར་འགྱོད་པ་ཆེ་རུང་ད་རེས་འབད་པས་བྲིས་པའི་དམ་ཆོས་འདི་ཉིད་ཀྱང་དྲིན་ཅན་ཨ་མའི་དྲན་རྟེན་དང་དྲིན་ལན་གསབ་ཕྱིར་དགེ་བསྔོས་དང་ཆབས་གཅིག་རང་འདྲའི་བློ་དམན་རྣམས་ལའང་ཕན་པའི་རྒྱུ་རུ་གྱུར་ཅིག སརྦ་མངྒ་ལམ། བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས།།། །།